به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، محمدحسین لک؛ کشور در ماه‌های اخیر با چالش ناترازی در تأمین گاز و برق مواجه بوده است، به‌طوری‌که در بسیاری از نقاط کشور قطعی برق دو ساعت در شبانه‌روز به امری رایج تبدیل شده است. با این حال، این مسئله تنها به مشکلات زیربنایی محدود نمی‌شود و ارتباط مستقیمی با «فرهنگ مصرف انرژی» دارد.

اگرچه در روز‌های گذشته کارزار‌های اجتماعی با هدف کاهش مصرف و صرفه‌جویی در گاز و برق راه‌اندازی شده است، اما مشاهدات میدانی خبرنگاران خبرگزاری دانشجو نشان می‌دهد این اقدامات در حد شعار باقی مانده و تأثیر ملموسی بر محیط شهری نداشته است به‌عنوان مثال در سطح شهر تهران علی‌رغم بحران جدی برق، نشانه‌های قابل توجهی از صرفه‌جویی مشاهده نمی‌شود.

بی اعتنایی به بحران انرژی در سطح شهر تهران

با گشت و گذاری در سطح شهر تهران متوجه می‌شویم که گویی وضعیت برق مساعد است و مشکلی از این بابت وجود ندارد؛ به عنوان مثال در خیابان میرزای شیرازی در مقابل یک میوه فروشی یک «درخت کریسمس» با آذین‌بندی وجود دارد که چراغ پیچیده شده به دور این درخت در ساعات اولیه روز نیز روشن است.

روشن بودن چراغ درخت کریسمس در روز-خیابان میرزای شیرازی

البته مشاهدات عینی خبرنگاران ما در سطح شهر به این «درخت کریسمس» محدود نشد و با بررسی بیشتر متوجه شدیم علاوه بر اینکه مغازه‌ها و پاساژ‌ها این مسئله را رعایت نمی‌کنند، شاهد این هستیم که نهاد‌های عمومی نیز علاقه‌ای به مصرف کمتر ندارند.

 میادین اصلی شهر که روزانه شاهد عبور میلیون‌ها نفر است با روشنایی‌های بی‌فایده و آذین بندی تزئین شدند به عنوان مثال میدان شوش که یکی از میدان‌های اصلی پایین شهر تهران است تزئینات نورانی دارد یا طاق نورانی در خیابان بهار جلوه می‌کند یا میدان شهرری منتهی به حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) اِلِمان تزئینی نورانی دارد.

طاق نورانی خیابان بهار

تزئینات نورانی میدان شوش

الگو‌های جهانی مدیریت بحران انرژی

بررسی جهانی مسئله فرهنگ مصرف موارد متعددی را به ما نشان می‌دهد به عنوان مثال سال ۲۰۱۵ زمانی که بحران آب در ایالت کالیفرنیا شدت گرفت مقامات شهر محدودیت‌هایی برای مصرف آب لحاظ کردند؛ نکته قابل توجه از بحران آب کالیفرنیا این بود که مقامات محلی آب دادن به چمن پارک‌ها را به شدت محدود کردند به طوری که از ژانویه (دی) تا آوریل (اردیبهشت) چمن‌های یکی از پارک‌ها به طور کامل خشک شد.

حتی در پارک‌ها نیز تابلویی زده شده بود که عنوان می‌کرد خشکی چمن‌ها به علت محدودیت در آب دادن به گیاهان است؛ در واقع مقامات کالیفرنیا با انجام این محدودیت‌ها خواستند که نگاه مردم متوجه بحران پیش‌آمده شود تا کاهش مصرف را در دستور کار قرار بدهند.

 
ضرورت فرهنگ‌سازی مصرف در ایران

با توجه به بحران ناترازی و قطعی برق در ایران، انتظار می‌رود نهاد‌های عمومی و دولتی با کاهش مصارف غیرضروری، به ویژه مصارف تزئینی، الگوی مناسبی برای عموم مردم باشند. کاهش روشنایی‌های غیرضروری در شهر‌های بزرگ، علاوه بر صرفه‌جویی مستقیم، پیامی مهم به مردم ارسال می‌کند که وضعیت انرژی در کشور بحرانی است و نیاز به مدیریت مصرف جدی دارد؛ ایجاد تغییر در فرهنگ مصرف انرژی، به‌ویژه از سوی نهاد‌های عمومی، می‌تواند گامی اساسی برای عبور از بحران فعلی باشد.