آلزایمر چیست؟

آلزایمر نوعی بیماری خودایمنی مربوط به سیستم عصبی است که به‌نوبهٔ خود اختلالی پیشرفته و غیرقابل‌برگشت است. آلزایمر به‌مرور زمان باعث از دست رفتن حافظه، کاهش توانایی‌های ذهنی و رفتاری، مختل شدن فعالیت‌های روزانه و اختلال در عملکرد شناختی می‌شود. به همین دلیل به آن بیماری زوال عقل نیز می‌گویند.

در حال حاضر علت دقیق این بیماری مشخص نیست، اما تجمع پروتئین‌های غیرطبیعی در مغز و افزایش سن نقش مهمی در بروز آلزایمر دارند.

علائم ابتلا به آلزایمر چیست؟

موارد زیر نشان‌دهنده ابتلا به بیماری آلزایمر است که در صورت پیشرفته شدن این بیماری شخص نشانه‌های بیشتری را در خود پیدا خواهد کرد. هر چند که تشخیص قطعی این بیماری در گرو بررسی‌های پزشکی و انجام معاینات بالینی است.

• از دست دادن حافظه
• مشکل در یادآوری اطلاعات جدید
• افزایش اضطراب یا پرخاشگری
• سردرگمی در زمان و مکان
• از دست دادن ابتکار عمل
• طولانی ‌شدن مدت‌زمان کارهای عادی روزانه
• تکرار سؤالات یا فراموش کردن اتفاقات اخیر
• مشکل در رسیدگی به امور مالی یا حساب و کتاب کردن اعداد و معادلات
• چالش در برنامه‌ریزی یا حل مشکلات

عدم تعادل: تحقیقات نشان داده‌اند که آلزایمر پیشرفته می‌تواند بر تعادل و هماهنگی اعصاب و عضله بدن تأثیر بگذارد؛ بنابراین ممکن شخص در حین راه رفتن زمین بخورد.

عفونت: یکی دیگر از عوارض بیماری آلزایمر ابتلا به عفونت و بیماری‌هایی همچون ذات‌الریه است. زیرا این بیماری با اثرگذاری بر نوع و میزان تغذیه و کاهش توانایی‌های فردی شخص را مستعد بیماری و عفونت می‌کند.

سرگردانی و گیجی: اختلال در الگوی خواب طبیعی، افزایش اضطراب و بی‌قراری موجب کاهش قدرت تمرکز، یادگیری و عدم توانایی انجام فعالیت‌های روزانه در بیماران آلزایمری می‌شود.

راه‌های درمان و کنترل بیماری آلزایمر چیست؟

اگر ابتلا به آلزایمر در فردی تأیید شد متخصصان برای مدیریت عوارض و کاهش سرعت پیشرفت آن چندین رویکرد مختلف را در پیش می‌گیرند. راه‌های درمان و کنترل بیماری آلزایمر شامل موارد زیر است:

1.    دارو درمانی

• دارو‌های درمانی: مهارکننده‌های کولین استراز مانند donepezil، rivastigmine و galantamine  یکی از گزینه‌های دارویی است که سرعت پیشرفت این بیماری را کاهش می‌دهند.
• داروهای ضد استرس: برای مدیریت رفتارهای مشکل‌ساز و استرس از جانب پزشک تجویز می‌شود.

2.    روان درمانی

• گفتاردرمانی: یکی از روش‌های کنترل و درمان بیماری آلزایمر برگزاری جلسات گفتار درمانی است که باعث می‌شود تا شخص با تغییرات و چالش‌های این بیماری راحت‌تر کنار بیایند.
• مراقبت‌های حمایتی: پشتیبانی و حمایت خانواده و اطرافیان یکی از راه‌های درمان و کنترل بیماری زوال عقل بوده که از اهمیت بسیاری برخوردار است.

3.    تغییرات سبک زندگی

• رژیم درمانی: مصرف میوه و سبزیجات تازه و چربی‌های سالم
• فعالیت بدنی: انجام فعالیت بدنی مناسب به‌صورت منظم
• تمرینات ذهنی: حل جدول، بازی‌های فکری و یادگیری مهارت‌های جدید.

4.    مراقبت‌های پزشکی

• مراجعه و برگزاری جلسات درمانی با پزشک متخصص

آیا بیماری آلزایمر کشنده است؟

تحقیقات نشان می‌دهد که آلزایمر یا بیماری زوال عقل هم می‌تواند در فهرست بیماری‌های کشنده قرار بگیرد. چراکه این بیماری به‌تدریج عملکردهای شناختی و فیزیکی فرد را مختل می‌کند و رفته‌رفته با وارد شدن به فاز پیشرفته، شخص با عوارض مختلفی همانند: عفونت‌ها و ناتوانی در تغذیه مواجه می‌شود.

پیشرفت بیماری آلزایمر و بروز عوارض آن در نهایت شخص را از بین خواهد برد. البته انجام تکنیک‌های مراقبتی، تغذیه مناسب و دریافت حمایت از سمت خانواده باعث کنترل و کاهش سرعت پیشرفت این بیماری خواهد شد.

چه غذاهایی برای آلزایمر مفید است؟

محققان دریافته‌اند که رژیم غذایی مدیترانه انتخاب بسیار خوبی برای بیماران مبتلا به زوال عقل است و می‌تواند به بهبود سلامت مغز و کاهش خطر پیشرفت بیماری آلزایمر کمک کند.

رژیم مدیترانه‌ای بر پایه مصرف میوه و سبزیجات تازه، غلات کامل، حبوبات، ماهی و غذاهای دریایی، چربی‌های غیراشباع همچون: روغن زیتون و مقادیر کم گوشت قرمز، تخم‌مرغ و شیرینی‌ها طراحی شده است. بااین‌حال شما این فرصت را دارید که از مواد غذایی زیر برای جلوگیری از پیشرفت آلزایمر یا کاهش خطر ابتلا به آن استفاده کنید:

• سبزیجات: سبزیجات برگ سبز مانند: بروکلی، کلم و اسفناج
• میوه: خانواده توت‌ها، مرکبات و موز
• ماهی‌های چرب: ماهی سالمون و ساردین
• غلات کامل: برنج قهوه‌ای، کینوا و نان سبوس‌دار
• روغن‌های غیراشباع: روغن‌های گیاهی به‌خصوص روغن زیتون
• مغزها و دانه‌ها: گردو و بادام
• لبنیات کم‌چرب: ماست و پنیر
• حبوبات: عدس، نخود و لوبیا
• هیدراتاسیون مناسب: نوشیدن آب کافی و سایر مایعات سالم همانند: چای سبز
• ادویه و چاشنی: زردچوبه و دارچین

در کنار فهرست بالا محدود کردن قندهای مصنوعی و چربی‌های ترانس و انجام فعالیت‌های فیزیکی و ذهنی می‌تواند به حفظ سلامت مغز و کاهش خطر بیماری‌های مغزی کمک کند.

کلام آخر

آلزایمر، بیماری زوال عقل یا فراموشی از جمله نام‌هایی هستند که با آن‌ها این اختلال سیستم عصبی را می‌شناسند. همان‌طور که در قسمت‌های قبل‌تر به آن اشاره کردیم آلزایمر به واسطه مشکلات ژنتیکی، افزایش سن، سبک زندگی و تغذیه نامناسب ایجاد می‌شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که افراد چاق شانس بیشتری برای ابتلا به آلزایمر دارند. چراکه چاقی و اضافه‌وزن با التهاب، مشکلات متابولیکی و افزایش سطح چربی و کاهش عملکرد صحیح سیستم عصبی رابطه مستقیم دارد.

از این رو توصیه می‌شود که از رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی متعادل و منظم برخوردار باشید تا به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر کمک کنید. چنانچه به دنبال اصلاح سبک زندگی خود هستید؛ کارشناسان لیمومی رژیم مزوبولیک را به شما پیشنهاد می‌کنند.

مخاطب عزیز! این مطلب جنبه آموزشی و اطلاعات عمومی دارد. همچنین بر اساس علم روز دنیا نوشته شده است. با این حال اگر مشکل و یا بیماری جسمی دارید، برای اجرای آن فقط با پزشک متخصص مشورت کنید.

منابع

alz.org

nia.nih.gov

healthline

mayoclinic