صنعت داروسازی از مهم‌ترین صنایع است که افزون بر توسعه‌یافتگی کشور، نقش به‌سزایی در امنیت بین‌المللی ایران نیز دارد. در سراسر کره‌ی زمین، کشورها تلاش می کنند تا با ارتقاء فناوری، حصول دانش‌فنی در همۀ بخش‌های زنجیره‌ی تولید و استفاده از فرمولاسیون نوآورانه و خلاقانه، در کنار درک دقیق نیازهای روز، با کسب ارزش‌افزوده‌ی بالا، دامنۀ قدرت خود را گسترده‌تر کنند. گروه دارویی گلرنگ نیز این مهم را دریافته است و در تلاش برای استقرار و حفظ جایگاه خود در این عرصه است.

این نوشته حاصل گفت‌وگو با قاسمعلی آشفته، مدیرعامل این گروه است؛ کسی که اعتقاد دارد این گروه سرمایه‌گذاری، با حدود دو هزار اشتغال زایی و روانه کردن بیش از 270 محصول نهایی و ماده موثره دارویی به بازار، سهم قابل توجهی در استقلال و خودکفایی کشور در صنعت داروسازی داشته است.

• جناب آقای مهندس آشفته، پیش از آنکه به‌صورت اختصاصی به صحبت درباره‌ی سرمایه‌گذاری دارویی گلرنگ ب‍پردازیم، کمی درباره‌ی صنعت دارو در کشور و بازار دارویی ایران، گفت‌وگو کنیم.

به نظر من توسعه‌ی صنعت دارو در ایران به‌عنوان یک الزام استراتژیک، نیازمند حمایت منطقی، هدفمند و به‌دور از سیاست زدگی توسط همه‌ی دولت‌ها است. چراکه ما در صنعت داروسازی نیز مانند صنایع دیگر برای رشد منصفانه و حفظ کیفیت تولید، به فضای باز رقابتی نیاز داریم. مداخلات غیر ضرور و تصدی‌گری‌ها، تعادل اقتصادی تولیدکنندگان و واردکنندگان دارو به هم می‌ریزد و این فشار مضاعفی بر دوش تولیدکنندگان خواهد بود.

• به عنوان تولیدکنندگانی نسبتا جوان در صنعت داروسازی کشور، شرکت های زیر مجموعه گروه سرمایه‌گذاری این فشار را تا چه اندازه حس کرده‌اند؟

ببینید ما هم مانند سایر تولیدکنندگان و فعالان عرصه‌ی دارو برای موفقیت در اهداف بلندی که در صنعت ترسیم کرده‌ایم، تلاش می‌کنیم و متحمل فشارهایی هستیم. اما مسأله‌ی مهم این است که برای طی کردن این مسیر پیشرفت، به همه‌ی همکارانمان در این صنعت نیاز داریم. متخصصان ما در زمینه‌ی بازارهای مختلف جهانی، مطالعات خوبی داشته‌اند. اقدامات خوبی را نیز انجام داده‌ایم. همه‌ی ما تولیدکنندگان مشکلاتی در بخش‌های تأمین نقدینگی و مواد، جابه‌جایی پول، حمل‌ونقل و دیگر مسائل تولید و صادرات داریم. اما همواره در تلاشیم و با وجود راه سخت، در حال گسترش و تثبیت بازارهای خود هستیم.

• نخستین شرکت تولیدکننده در سرمایه‌گذاری دارویی گلرنگ «فاران شیمی» بود. موافق هستید به پاس کسوت از این مجموعه آغاز کنیم؟

بله؛ «فاران شیمی» در تولید محصولات نارکوتیک، پیشتاز داروهای مخدر در ایران است که قرار گرفتن در جمع ۱۰ مجموعه‌ی برتر دنیا در حوزه‌ی نارکوتیک را نیز هدف گرفته است. این مجموعه سهم قابل توجهی از بازار محصولات نهایی و API در صنعت داروسازی کشور را دارد. «بوپرونورفین»، «بوپرونورفین نالوکسان»، «شربت متادون» و «شربت تنطور اپیوم»،‌ داروهای این مجموعه هستند؛ هرچند که زمینه نخست کاری فاران شیمی همودیالیز و مواد اولیه بوده است. فاران شیمی هم‌اکنون یکی از اصلی‌ترین تولیدکنندگان مواد موثره در کشور نیز محسوب می شود و بیش از 20 نوع ماده‌  موثره دارویی را عرضه می‌کند. سه ماده‌ مؤثره‌ دارویی «بوسنتان مونوهیدرات»،‌ «اکسی کدون هیدروکلراید» و «بوپرونورفین هیدروکلراید» برای نخستین بار در کشور، در فاران شیمی تولید شد؛ درحالی‌که تا پیش از آن به طور کامل از خارجِ کشور وارد می‌شد. ما هم‌اکنون تأمین‌کننده‌ اصلی بوپرونورفین در کشور برای سایر تولیدکنندگان هستیم.

 

• گلرنگ بر روی داروهای خاص و با تکنولوژی منحصربه‌فرد نیز سرمایه‌گذاری ویژه انجام داده است. درباره‌ی تولیدکنندگان این محصولات دارویی نیز صحبت می‌کنید؟

ما مجموعه‌ی ارزشمند «واریان فارمد» را داریم که بر روی توسعه‌‌ی داروهای آهسته‌رهش کار می‌کند و توانسته است فرمولاسیون تریپتورلین و تکنولوژی خاص In Situ Forming را کامل کند. این تکنولوژی پیچیده تنها در اختیار ایران و آمریکاست. سرمایه‌گذاری دارویی گلرنگ بر روی این دستاورد علمی بزرگ تمرکز کرد و هم‌اکنون واریان فارمد به ‌عنوان دومین شــرکت دارویــی دارای فنــاوری In Situ Forming  در جهان شناخته می‌شود.

همچنین واریان فارمد با ثبت اختراع ســاخت «تریپتورلین اســتات» با فناوری In Situ Forming  اولین و تنها ســازنده‌ی‌ این دارو با این نوع تکنولوژی در دنیاست. این مجموعه تنها تولیدکننده‌ی دارو «مسنا» در کشور است و دو داروی مهم و استراتژیک «واریوپپتیل» و «لوپرومر» هم تولید کرده‌ است که در درمان بیماری‌های پروستات، سرطان پستان، بیماری‌های رحم و بلوغ زودرس استفاده می‌شوند.

شرکت «فناوران وندافارمد» نیز هدف خود را، با توجه به کمبود داروهای نوین و با فناوری نانو در حوزه‌ی درمان بیماری‌های صعب‌العلاج مانند سرطان و عفونت‌های بیمارستانی، تولید محصولات دارویی خاص و دانش‌بنیان جهت درمان این قبیل بیماری ها قرارداده است. تولید داروهای «نانولیپوزومال» خوراکی و فرآورده های تزریقی «نانولیپوزومال» جهت درمان سرطان و عفونت های قارچی از سال ۱۴۰۱ در این شرکت آغاز شد. همچنین تولید نانومکمل‌های خوراکی نیز برای رفع مشکلات جدی سوءتغذیه و بهبود عوارض جانبی در دستور کار آن قرار دارد.

 

• شما در زمینه‌ی داروهای گیاهی و مکمل‌های غذایی نیز عقب ننشسته‌اید و به دنبال تولید محصولاتی با استاندارد بین‌المللی هستید. لطفا درباره‌ی این بخش از تولیدات سرمایه‌گذاری دارویی گلرنگ صحبت کنید.

در این زمینه بسیار جدی هستیم. به عنوان مثال «آرین سلامت سینا»، برای تولید مکمل‌های دارویی و داروهای گیاهی، همچنین داروهای شیمیایی، که به تازگی تولید آن را آغاز کرده است، با شرکت «هولستیکا»، یک شرکت معتبر فرانسوی داروسازی، به‌صورت تخصصی همکاری می‌کند. «فارمد سلامت سینا» نیز خوشبختانه توانسته است در حوزه‌ی محصولات پوستی به فرمولاسیون یک محصول بر پایه‌ی گیاهی و طبیعی برسد که در درمان بسیاری از اگزماها و حساسیت‌های پوستی موثر است و جایگزین پمادهای «کورتیکو استروئید» می‌شود.

شرکت دانش‌بنیان «پژوهش‌گستران تغذیه‌ی آسان» نیز که با حمایت گروه سرمایه‌گذاری دارویی گلرنگ، به مرحله‌ی تولید فرمول‌های خود رسیده‌ است، به عنوان مرکز مراجعه‌ی‌ افراد جامعه برای شناسایی و تأمین نیازهای تغذیه‌ای خاص و مکمل‌های غذایی ویژه شناخته خواهند شد. در حال حاضر زمان حرکت کردن به سمت تغذیه‌ هوشمند است. تغذیه‌ای که نه تنها گروه‌های خاص و نیازمند به توجه ویژه‌ی‌ درمانی و دارویی را شامل می‌شود، بلکه برای تمام افراد جامعه قابل طراحی و تولید است.

همچنین شرکت ابیان دارو به عنوان یکی از تولیدکننده های اصلی مکمل در ایران فعالیت می کند. هم‌اکنون مکمل‌های این مجموعه در بخش‌های بارداری، زنان، مردان، کم‌خونی، پوست و مو، مولتی‌ویتامین و مفاصل و استخوان کاربرد دارد.

 

• به گواه آمار و اقبال سایر تولیدکنندگان دارو در کشور، سرمایه‌گذاری دارویی گلرنگ تبدیل به مرجع تخصصی تأمین مواد اولیه‌ی تولید، در بازار دارویی ایران نیز شده است.

سرمایه‌گذاری دارویی گلرنگ به کوشش متخصصان و جوانان کشور، در این  حوزه تبدیل به مرجع شده است. «سروش مانا فارمد» سه ماده‌ اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان دارو را برای نخستین بار در ایران تولید کرده است؛ «تترابنازین»(TETRABENAZINE)دارویی برای درمان علامتی اختلالات حرکتی هیپرکینتیک، «نالتروکسان»(NALTREXONE) ماده اصلی داروهای مدیریت وابستگی به الکل و یا اوپیوئید، «دلوکستین» (DULOXETINE) در دسته داروهای اعصاب و روان و کنترل‌کننده‌ی افسردگی و «نالبوفن هیدروکلراید» NALBUPHINE HYDROCHLORIDE   از جمله داروهای ضد درد.

همچنین شرکت «هستی آریا شیمی» تنها تولیدکننده‌ی مولکول «مزالازین» در بازار دارویی ایران است و در مولکول «متادون» نیز به عنوان لیدر تولیدکنندگان کشور فعالیت می‌کند. این شرکت در سایر مولکول‌ها از جمله در گروه قلبی عروقی، آنتی‌بیوتیک و گروه گوارش بازارهای خوبی به دست آورده است؛ به‌طوری‌که شرکت‌های برون‌گروهی نیز به عنوان مشتری هستی آریا شیمی، قراردادهایی را با این شرکت منعقد کرده‌اند. در آینده نیز این مجموعه محصولات خود را با برند «هیتا فارما» روانۀ بازار خواهد کرد.

 

• تعدادی از زیرمجموعه‌های سرمایه‌گذاری دارویی گلرنگ، تبدیل به شناخته‌شده‌ترین تولیدکنندگان مکمل‌های دارویی در کشور شده‌اند.

همینطور است؛ مثلا شرکت «ابیان فارمد» در لاین نورولوژی، کاردیولوژی، اطفال، انکولوژی و ایمونوساپریسو از سال 1397 با اولویت داروهای نورولوژی به بازار دارویی وارد شد. در سال‌های بعد لاین اطفال آن در دو بخش مایعات مکمل و دارو به سبد محصولات افزوده شد. لاین داروهای کاردیولوژی در اواسط سال 1402 فعالیت خود را آغاز کرد و در سال 1403 داروهای ضد سرطان خوراکی این مجموعه نیز به امید خداوند و با تلاش همکاران، به بازار عرضه خواهد شد.

 

• همه‌ی متخصصان در سرمایه‌گذاری دارویی گلرنگ تلاش کرده‌اند که بسته‌ای کامل از داروها، ابزار و مواد مورد نیاز دارویی و ‍پزشکی را به بازار کشور عرضه کنند؛ لطفا درباره‌ی تولید تخصصی تجهیزات پزشکی نیز توضیح دهید.

ما از طریق شرکت «آبان درمان بهبود» تصمیم به تأمین محصولات تخصصی تجهیزات پزشکی در فیلدهای جراحی عمومی، گوارش، زنان، محصولات جنرال دیابت و همچنین محصولاتی با تکنولوژی روز دنیا گرفته‌ایم. تولید این محصولات باعث کاهش بار مالی برای بیمه‌ها، بیماران و وزارت بهداشت خواهد بود و در ضمن می‌تواند زمان عمل جراحی را کاهش داده و طول درمان بیمار را کوتاه‌تر کند. همچنین در تلاش هستیم که در راستای حمایت از بیماران و کادر درمان عزیز، محصولات نوآورانه با کیفیت عالی از برندهای بزرگ دنیا را، با اخذ نمایندگی انحصاری، به‌راحتی وارد ایران کنیم.

 

• سرمایه‌گذاری دارویی گلرنگ افزون بر اینکه در برنامه‌ی تمام تولیدکنندگان خود نگاه فرا ملی داشته است، به‌صورت اختصاصی و ویژه نیز مجموعه‌ای را برای فعالیت‌ بین‌المللی طراحی و راه‌اندازی کرده است. در این باره نیز توضیح می‌دهید.

 

هم اکنون محصولات گروه دارویی گلرنگ در غرب آسیا در کشورهای سوریه، عراق، افغانستان، قاره اروپا در کشورهای روسیه، ترکیه و ارمنستان و در شرق آسیا درکشور هند به ثبت رسیده و صادرات صورت گرفته است. همچنین برخی محصولات نیز در کشورهای چین، فلیپین، گرجستان، آذربایجان و کنیا به عنوان دروازه ورود به قاره آفریقا در حال ثبت هستند.

ما برای تسهیل فرایند خرید شرکت‌های داروسازی گروه، کاهش قیمت خرید مواد اولیه و به حداقل رساندن ریسک تأمین مواد اولیه، «تیوان تأمین پارس» را تاسیس کردیم و در اواخر سال 1402 با هدف واردات و انبار برخی مواد پرمصرف صنعت دارو و فروش ریالی این مواد، آن را در ایران نیز به ثبت رساندیم. این مجموعه هم‌اکنون مواد اولیه دارویی و پیش‌سازهای دارویی را برای متقاضیان تأمین می‌کند.

 

• اگر موافق هستید در پایان این گفت‌وگو، نظر خود را درباره‌ی نمایشگاه ایران فارما، که امسال شاهد برگزاری نهمین دوره‌ی آن هستیم نیز بفرمایید.

 

فکر می‌کنم باید برای این حضور مستمر و مؤثر در جمع داروسازان و صنعتگران توانمند کشور خوشحال باشیم. ما به همه‌ی همکارانمان در این صنعت نیاز داریم و آماده‌ی کمک به همه شرکت‌ها در این عرصه هستیم. این مهم‌ترین مزیت و ارزشمندترین دستاورد ماست که باعث حضورمان در نمایشگاه ایران فارما شده است. در عین حال با حضور در نمایشگاه ماموریت دیگری را هم دنبال می کنیم که شاید مهم تر از تولید دارو باشد و آن این موضوع است که با نمایش دستاوردهای دانشمندان ایرانی به دنبال تزریق امید به جوانان کشور هستیم تا حداقل مانع از بسته شدن یک چمدان برای مهاجرت نخبگانمان باشیم. می خواهیم نشان دهیم که می شود با وجود تمامی مشکلات اقتصادی در ایران ماند و کارهای بزرگ و در مرز دانش و با تکنولوژی بالا برای رشد و پیشرفت وطن انجام داد.