وی ادامه داد: ضروری است بین نیازهای دارویی کشور و پیشگیری از سوء‌مصرف موازنه ایجاد شود. به عبارتی نباید اجازه داد، تامین داروی بیماران قربانی سیاست‌های سخت‌گیرانه شود و در عین حال، نباید دسترسی غیرقانونی به این ماده مخدر آسان شود.

عضو کمیته علمی هجدهمین کنگره دانش اعتیاد گفت: با وجود آنکه خشخاش گیاهی استراتژیک است که ارزش اقتصادی، طبی، غذایی، گیاهی و … دارد اما مشکلات ناشی از ناتوانی در کنترل کشت و استفاده مناسب از آن تصمیم‌گیری درباره اجازه کشت و مدیریت عرضه آن را برای بسیاری از کشورهای جهان مشکل کرده است.

وی با اشاره به اینکه پرداختن علمی به این ماده، ما را از نگاه صفر و صد دور می‌کند، خاطرنشان کرد: نباید کاشت خشخاش را صرفا تهدید مطلق و یا فرصتی بی‌خطر ببینیم؛ بنابراین به دلیل اهمیت این مساله در هجدهمین کنگره دانش اعتیاد قرار است، متخصصان این حوزه بر پایه شواهد علمی از منظر سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و پژوهشی کشت خشخاش را مورد بحث و مداقه قرار دهند.

مساح افزود: هدف طرح این موضوع در کنگره امسال آن است که پس از راستی‌آزمایی نیاز کشور به این ماده چارچوب‌های دقیق و کارآمدی بر مبنای هزینه-فایده برای آن طراحی شده تا چنانچه قوانین کشت خشخاش در کشور نیازمند تغییراتی باشد، این تغییرات اعمال شود.

وی از درآمد ارزی، کاهش وابستگی به واردات، اشتغال‌زایی در مناطق و استان‌های محروم، جلوگیری یا کاهش کشت و تولید غیرقانونی و قاچاق به عنوان نقاط قوت این رویکرد اشاره کرد و ادامه داد: از نظر طبی امکان تولید داروهای مسکن و ضروری و دیگر داروهای پزشکی به منظور مصارف داخلی و همچنین صادرات آنها ممکن خواهد بود. همچنین فرصت پژوهش‌های بدیع با هدف تولید داروهایی کارآمدتر و تحقیقات بیوتکنولوژی در حوزه آلکالوئیدهای خشخاش که می‌تواند به توسعه ترکیبات جدید با عوارض کمتر منجر شود، فرصت‌های خوبی را برای بخش صنایع دارویی فراهم خواهد آورد.

مساح تصریح کرد: تهدید اصلی کشت خشخاش اما می‌تواند، مواردی همچون انحراف محصول به بازار غیرقانونی و تغذیه شبکه‌های قاچاق باشد. همچنین حتی در چارچوب کشت قانونی، ریسک نشت مواد به مصرف غیرپزشکی وجود دارد که در نهایت افزایش بروز و شیوع اعتیاد را در بر خواهد داشت. در کنار آن ممکن است، سیاست‌گذاران بدون در نظر گرفتن ظرفیت نظارتی کافی، مجوزهایی را صادر کنند که پیامدهای امنیتی و اجتماعی داشته باشد؛ بنابراین هرگونه تصمیم باید بر پایه ارزیابی دقیق ریسک و ظرفیت نظارت اجرایی باشد.

وی گفت: هجدهمین کنگره دانش اعتیاد فضایی را فراهم می‌کند تا متخصصان علوم پزشکی، داروسازی، کشاورزی، حقوق و مسئولان امنیتی و سیاست‌گذاری در یک میز مشترک در این زمینه گفت‌وگو کنند. در این کنگره نه تنها داده‌های علمی و تجربیات جهانی مرور می‌شود که مبانی تصمیم‌گیری ملی هم بررسی خواهد شد.

مساح ابراز امیدواری کرد که نتیجه این جلسات بتواند به توصیه‌های سیاستی منجر شود که متوازن، عملی و قابل اجرا باشند.

هجدهمین کنگره دانش اعتیاد از ۱۱ تا ۱۴ شهریور ۱۴۰۴ در مرکز همایش‌های رازی تهران برگزار خواهد شد.