اختلالات گفتاری مثل لکنت زبان تنها مشکل در بیان کلمات نیستند، بلکه تأثیری مستقیم بر روان و کیفیت زندگی دارند. تحقیقات جدید نشان میدهد روانی گفتار محصول یک سیستم پیچیده در مغز است که هر لحظه افکار را به کلمات تبدیل میکند. این کشف میتواند راههای تازهای برای درمان لکنت، آفازی و تقویت سلامت روانی افراد فراهم کند.
به گزارش خط سلامت آیا تا به حال فکر کردهاید چرا گفتار ما روان و بیوقفه جریان دارد؟ هر روز هزاران کلمه بدون تمرین از دهان ما خارج میشود؛ قهوه سفارش میدهیم، خاطرهای تعریف میکنیم یا حتی بحث میکنیم. به نظر ساده میآید، اما در واقعیت، روانی گفتار حاصل یک معماری پیچیده در مغز است.
تحقیقات جدید نشان میدهد بخش کوچکی از مغز به نام شیار پیشمرکزی میانی (mPrCG) نقش کلیدی در توالی گفتار و روانی کلام ایفا میکند. این کشف میتواند دیدگاه ما درباره اختلالات گفتاری مانند لکنت و آفازی را تغییر دهد.
روانی گفتار چگونه ساخته میشود؟
برای صحبت کردن، داشتن فکر کافی نیست. مغز باید این افکار را به حرکات دقیق لب، زبان و تارهای صوتی تبدیل کند. این فرآیند به میلیثانیهها وابسته است.
پژوهشگران دریافتهاند که mPrCG همانند یک رهبر ارکستر عمل میکند. قبل از اینکه حتی یک کلمه گفته شود، این بخش ترتیب هجاها را آماده میکند و دستورالعملهای حرکتی را سازمان میدهد. به همین دلیل است که گفتار ما به جای آشفتگی، مانند یک سمفونی منظم جاری میشود.
وقتی این بخش از مغز دچار اختلال میشود
آزمایشها نشان دادند که تحریک الکتریکی mPrCG باعث میشود افراد در گفتار دچار مکث، تپق یا اشتباه در ترتیب هجاها شوند. نکته جالب این است که این مشکل تنها هنگام بیان جملات پیچیده رخ میدهد، نه هنگام تکرار ساده صداهایی مثل «با-با-با».
این یافته توضیح میدهد چرا افرادی با اختلالات گفتاری دقیقاً میدانند چه میخواهند بگویند، اما نمیتوانند کلمات را به زبان بیاورند. در واقع، نقشه عصبی توالی گفتار در mPrCG دچار اختلال میشود.
ارتباط mPrCG با خواندن و نوشتن
mPrCG تنها به گفتار محدود نمیشود. این ناحیه نزدیک بخشهایی از مغز قرار دارد که با خواندن و نوشتن در ارتباط هستند. به همین دلیل، آسیب در این ناحیه ممکن است علاوه بر اختلال گفتاری، مشکلاتی در نوشتن جملات یا خواندن با صدای بلند ایجاد کند. این موضوع نشان میدهد مغز از یک سیستم مشترک توالیسازی برای بیان گفتاری، نوشتاری و حتی حرکتی استفاده میکند.
اهمیت این کشف برای درمان لکنت و اختلالات گفتاری
شناخت نقش mPrCG میتواند راه را برای طراحی درمانهای جدید در لکنت زبان، آفازی و سایر اختلالات روانی گفتار هموار کند. حتی برای افراد سالم هم این پیام را دارد: تمرین کند صحبت کردن و تقویت وضوح تلفظ میتواند شبکههای عصبی مربوط به توالی گفتار را محکمتر کند.
روانی گفتار و سلامت روان: چرا مهم است؟
۱. ارتباط مستقیم بین اختلالات گفتاری و اضطراب
افرادی که دچار لکنت یا اختلالات روانی گفتار هستند، معمولاً اضطراب اجتماعی بالاتری را تجربه میکنند. وقتی گفتار روان مختل شود، فرد احساس ناتوانی در برقراری ارتباط پیدا میکند و این تجربه میتواند اعتمادبهنفس را کاهش دهد و حتی به افسردگی منجر شود.
۲. گفتار، ابزار اصلی بیان هیجانها
گفتار روان تنها یک مهارت زبانی نیست؛ بلکه راهی برای تخلیه هیجانی و برقراری ارتباط عاطفی با دیگران است. اختلال در توالی گفتار میتواند باعث شود فرد نتواند هیجاناتش را بیان کند و این موضوع سلامت روانی او را به خطر بیندازد.
۳. همدلی و کاهش انگ اجتماعی
این پژوهش نشان میدهد که لکنت یا اختلال گفتاری «کمبود هوش یا فکر» نیست، بلکه ناشی از اختلال در معماری مغزی توالی گفتار است. درک این موضوع میتواند به جامعه کمک کند با افراد دارای اختلالات گفتاری همدلتر باشند و فشار روانی ناشی از انگ اجتماعی را کاهش دهند.
۴. گفتار درمانی و حمایت روانی
شناخت نقش mPrCG میتواند درمانهای دقیقتر گفتاردرمانی را امکانپذیر کند. اما در کنار درمان گفتاری، حمایت روانشناختی نیز ضروری است. درمانهای شناختی-رفتاری (CBT) یا آموزش مهارتهای مدیریت اضطراب میتوانند به افراد کمک کنند با فشار روانی ناشی از لکنت یا مشکلات گفتاری بهتر کنار بیایند.
۵. پیام برای افراد سالم
حتی برای کسانی که اختلال گفتاری ندارند، این یافته یک پیام کلیدی دارد: روانی گفتار نیازمند مراقبت است. تمرین آرام صحبت کردن، توجه به تنفس و مدیریت استرس میتواند نهتنها گفتار روانتر بسازد، بلکه به آرامش روانی بیشتر نیز کمک کند.
جمعبندی
تحقیقات جدید درباره توالی گفتار در مغز نشان میدهد روانی کلام یک پدیده ساده نیست، بلکه حاصل همکاری پیچیده بخشهای مختلف مغزی است. از منظر سلامت روان، این یافته اهمیت ویژهای دارد: اختلالات گفتاری میتوانند مستقیماً بر اضطراب، اعتمادبهنفس و کیفیت روابط اجتماعی اثر بگذارند. درک علمی این موضوع میتواند هم به درمان مؤثرتر اختلالات گفتاری کمک کند و هم همدلی جامعه را نسبت به کسانی که در بیان مشکل دارند افزایش دهد.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
source