آنژین صدری (Angina Pectoris) یک درد یا احساس ناراحتی در قفسه سینه است که معمولاً به دلیل کاهش جریان خون به عضله قلب ایجاد میشود.
قلب به عنوان یک ماهیچه ی حیاتی که وظیفه ی پمپاژ خون را دارد، برای انقباض خون نیاز به اکسیژن دارد. بنابراین خود قلب که خون را پمپ میکند برای دریافت اکسیژن نیاز به دریافت خون دارد.
عروقی که خون را به قلب می رسانند عروق کرونر نام دارند. زمانی که این عروق نتوانند به میزان کافی میزان تقاضای قلب به اکسیژن را تامین کنند یا به عبارت دیگر تعادل بین تقاضا و عرضه ی اکسیژن به عضله ی قلب به هم بخورد، فرد دچار درد قفسه ی سینه یا آنژین صدری می شود. این عارضه اغلب نشانهای از بیماری عروق کرونر قلب (CAD) است و میتواند به شکل پایدار یا ناپایدار ظاهر شود.
آنژین پایدار معمولاً در اثر فعالیت بدنی یا استرس ایجاد شده و با استراحت یا مصرف نیتراتها تسکین مییابد. در مقابل، آنژین ناپایدار خطرناکتر بوده و ممکن است در حالت استراحت نیز رخ دهد، که نشاندهنده انسداد شدید عروق کرونری و افزایش خطر حمله قلبی است. علاوه بر این، نوع دیگری از آنژین به نام آنژین وازواسپاستیک یا پرینزمتال وجود دارد که ناشی از اسپاسم ناگهانی عروق کرونری است و ممکن است در افراد بدون انسداد قابلتوجه عروق نیز مشاهده شود. شناخت علائم و عوامل تشدیدکننده آنژین صدری برای تشخیص و مدیریت صحیح این بیماری بسیار مهم است.
در این مطلب می خوانید
علائم آنژین صدری
علائم آنژین صدری ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد، اما معمولاً شامل موارد زیر است:
درد یا احساس فشار در قفسه سینه که ممکن است به بازوها، گردن، فک یا پشت منتشر شود.
احساس سنگینی، سوزش یا ناراحتی در ناحیه سینه.
تنگی نفس، بهویژه هنگام فعالیت بدنی یا استرس.
تعریق بیش از حد.
حالت تهوع یا سرگیجه.
ضعف عمومی و احساس خستگی.
علائم آنژین صدری
علائم تشدیدکننده آنژین صدری
برخی عوامل میتوانند موجب تشدید علائم آنژین صدری شوند، از جمله:
- فعالیت بدنی شدید: ورزش سنگین یا فعالیت بدنی بیش از حد ممکن است علائم را تحریک کند. به عنوان مثال یکی از حالت های شایع که فرد مبتلا به آنژین صدری بیان می کند، درد قفسه سینه هنگام بالا رفتن از پله ها می باشد.
- استرس و اضطراب: استرس عاطفی میتواند باعث افزایش فشار خون و ضربان قلب شود که جریان خون به قلب را کاهش میدهد.
- قرار گرفتن در معرض سرما: هوای سرد میتواند باعث انقباض عروق کرونری و کاهش جریان خون به قلب شود.
- مصرف وعدههای غذایی سنگین: غذاهای پرچرب و پرکالری میتوانند باعث افزایش تقاضای قلب برای اکسیژن شوند.
- سیگار کشیدن: نیکوتین باعث انقباض عروق خونی و کاهش اکسیژنرسانی به قلب میشود.
- فشار خون بالا: افزایش فشار خون میتواند بار کاری قلب را بیشتر کند.
روشهای تشخیص آنژین صدری چیست؟
برای تشخیص آنژین صدری، پزشک از روشهای مختلفی استفاده میکند که شامل:
- معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی: پزشک از بیمار درباره علائم، سوابق بیماریهای قلبی و عوامل خطرزا سؤال میکند.
- نوار قلب (ECG) : این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب را بررسی میکند و میتواند نشانههایی از کاهش جریان خون به قلب را نشان دهد.
- تست ورزش (Exercise Stress Test): این تست شامل راه رفتن روی تردمیل یا دوچرخهسواری در حالی است که نوار قلب گرفته میشود تا بررسی کند که آیا فعالیت بدنی علائم آنژین را تشدید میکند یا نه.
- اکوکاردیوگرافی: با استفاده از امواج اولتراسوند، تصاویری از ساختار و عملکرد قلب تهیه میشود.
- آنژیوگرافی کرونری: این روش تصویربرداری با تزریق ماده حاجب به عروق کرونری و تصویربرداری اشعه ایکس انجام میشود تا انسداد عروق مشخص شود.
- آزمایش خون: برای بررسی آنزیمهای قلبی و سایر نشانگرهای زیستی که ممکن است نشاندهنده آسیب به عضله قلب باشند.
بنابراین، آنژین صدری یک علامت هشداردهنده برای بیماریهای قلبی است که نیاز به توجه جدی دارد. تشخیص زودهنگام و کنترل عوامل تشدیدکننده میتواند به مدیریت بهتر این بیماری کمک کند و خطر عوارض جدی مانند سکته قلبی را کاهش دهد. اگر علائم آنژین را تجربه میکنید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا بررسیهای لازم انجام شود و درمان مناسب دریافت کنید.
روشهای تشخیص آنژین صدری
روشهای غیر دارویی کنترل و درمان آنژین صدری
علاوه بر درمانهای دارویی، تغییر در سبک زندگی و استفاده از روشهای غیر دارویی میتواند به کنترل و کاهش علائم این بیماری کمک کند. در این قسمت مقاله، به بررسی روشهای غیر دارویی مدیریت آنژین صدری میپردازیم.
۱. اصلاح سبک زندگی
۱.۱ فعالیت بدنی منظم
- انجام ورزشهای سبک مانند پیادهروی، دوچرخهسواری و یوگا میتواند به بهبود سلامت قلب کمک کند.
- توصیه میشود افراد مبتلا به آنژین صدری قبل از شروع هر برنامه ورزشی با پزشک مشورت کنند چراکه فعالیت بدنی که ضربان قلب را بیش از حد افزایش دهد، مخصوصا اگر در هوای سرد انجام شود، فردا را مستعد حمله قلبی می کند. بنابراین حتما در مورد میزان فعالیت بدنی و شدت آن با پزشک قلب خود مشورت کنید.
۱.۲ تغذیه سالم
- مصرف غذاهای کمچرب و سرشار از فیبر، مانند سبزیجات، میوهها، غلات کامل و ماهی.
- کاهش مصرف چربیهای اشباع و ترانس که در غذاهای سرخ شده و فستفود ها یافت میشود.
- افزایش مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ که در ماهی، گردو و دانههای کتان موجود است. توجه داشته باشید که مصرف ماهی بیشتر از مکمل های امگا ۳ در کاهش ریسک خطرات قلبی عروقی موثرند.
۱.۳ ترک سیگار و الکل
- سیگار کشیدن موجب انقباض عروق و کاهش اکسیژنرسانی به قلب میشود.
- مصرف بیش از حد الکل میتواند به افزایش فشار خون و مشکلات قلبی منجر شود.
روشهای غیر دارویی کنترل و درمان آنژین صدری
۱.۴ کنترل وزن
- کاهش وزن اضافی میتواند فشار روی قلب را کاهش داده و عملکرد آن را بهبود ببخشد.
۲. مدیریت استرس
۲.۱ تکنیکهای آرامسازی
- انجام تمرینات مدیتیشن و تنفس عمیق میتواند به کاهش اضطراب و استرس کمک کند.
- تکنیکهای آرامسازی مانند یوگا و تایچی تأثیر مثبتی بر سلامت قلب دارند.
۲.۲ خواب کافی و باکیفیت
- خواب ناکافی میتواند منجر به افزایش فشار خون و استرس شود.
- حفظ یک برنامه خواب منظم و ایجاد محیطی آرام برای خواب توصیه میشود.
۳. کنترل عوامل خطر
۳.۱ کنترل فشار خون و کلسترول
- رعایت رژیم غذایی سالم و ورزش منظم به کاهش فشار خون و کلسترول کمک میکند.
- در صورت نیاز، مراجعه منظم به پزشک برای بررسی این عوامل ضروری است.
۳.۲ مدیریت دیابت
- کنترل سطح قند خون از آسیب به عروق خونی و تشدید بیماریهای قلبی جلوگیری میکند.
۳.۳ مصرف کافی آب
- نوشیدن آب کافی به حفظ تعادل بدن و بهبود گردش خون کمک میکند.
بنابراین، روشهای غیر دارویی کنترل آنژین صدری شامل تغییر سبک زندگی، مدیریت استرس و کنترل عوامل خطر است. رعایت این موارد میتواند به کاهش علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند. مراجعه منظم به پزشک و انجام بررسیهای دورهای نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
روشهای غیر دارویی کنترل و درمان آنژین صدری
درمانهای دارویی آنژین صدری
علاوه بر تغییرات در سبک زندگی، داروهای مختلفی برای کنترل این بیماری استفاده میشوند. این بخش مقاله یک راهنمای کلی برای بیماران در مورد داروهای آنژین صدری ارائه میدهد و جایگزین مراجعه به پزشک نیست.
دستههای دارویی مورد استفاده در آنژین صدری
۱. نیتراتها
- نحوه مصرف: معمولاً به صورت قرص زیر زبانی (نیتروگلیسیرین)، اسپری، پچ پوستی یا قرص خوراکی مصرف میشود.
- عملکرد: گشاد کردن عروق خونی و کاهش فشار بر قلب.
- عوارض جانبی: سردرد، افت فشار خون، سرگیجه و قرمزی صورت.
- راهنمای مصرف: قرصهای زیر زبانی در صورت بروز درد قفسه سینه مصرف میشوند؛ بیمار باید در حالت نشسته باشد تا از افت ناگهانی فشار خون جلوگیری شود.
- تداخل مهم و خطرناک نیترات ها: این دسته ی دارویی با داروهای مهارکننده ی فسفودی استراز مانند سیلدنافیل و تادالافیل تداخل جدی و بالقوه کشنده دارند. این دسته ی دارویی که معمولا برای اختلالات نعوظ آقایان، مشکل بزرگی خوش خیم پروستات (و سایر کاربردها) به کار می روند، در صورت مصرف همزمان با نیترات ها موجب گشادی شدید عروق و عوارض جدی قلبی پس از آن شوند. رعایت فاصله ی حداقل 24 ساعته ی نیترات ها با سیلدنافیل و رعایت فاصله ی حداقل 48 ساعته ی نیترات ها با تادالافیل ضروری ست.
۲. مسدودکنندههای بتا (Beta-Blockers)
- نحوه مصرف: معمولاً بهصورت قرص خوراکی (مانند بیزوپرولول، پروپرانولول، آتنولول، متوپرولول) تجویز میشود.
- عملکرد: کاهش ضربان قلب و کاهش نیاز عضله قلب به اکسیژن.
- عوارض جانبی: خستگی، کاهش فشار خون، سرگیجه، کاهش توانایی جنسی و احساس سرما در دست و پا.
- راهنمای مصرف: این داروها باید منظم مصرف شوند؛ قطع ناگهانی آنها میتواند خطر تشدید آنژین را افزایش دهد.
۳. مسدودکنندههای کانال کلسیم (Calcium Channel Blockers)
- نحوه مصرف: به صورت قرص خوراکی (مانند آملودیپین، وراپامیل) مصرف میشود.
- عملکرد: شل کردن عروق خونی و کاهش بار کاری قلب.
- عوارض جانبی: تورم مچ پا، یبوست، سردرد و افت فشار خون.
- راهنمای مصرف: بیماران باید این دارو را طبق دستور پزشک مصرف کرده و از قطع ناگهانی آن خودداری کنند.
۴. داروهای ضد انعقاد و ضد پلاکت (مانند آسپرین و کلوپیدوگرل)
- نحوه مصرف: بهصورت قرص خوراکی.
- عملکرد: کاهش احتمال تشکیل لختههای خونی در عروق.
- عوارض جانبی: خونریزی، ناراحتی معده، کبودی.
۵. استاتینها (کاهندههای کلسترول)
- نحوه مصرف: به صورت قرص خوراکی (مانند آتورواستاتین، روزوواستاتین).
- عملکرد: کاهش سطح کلسترول خون و پیشگیری از گرفتگی عروق کرونری.
- عوارض جانبی: درد عضلانی، مشکلات گوارشی، افزایش آنزیمهای کبدی.
- راهنمای مصرف: مصرف منظم ضروری است و بررسی دورهای عملکرد کبد پیشنهاد میشود.
اهمیت مصرف به موقع داروها در آنژین صدری چیست؟
داروهای آنژین صدری باید بهطور منظم و طبق توصیه پزشک مصرف شوند. عدم مصرف بهموقع داروها میتواند منجر به افزایش دفعات و شدت حملات آنژینی شده و خطر سکته قلبی را افزایش دهد. بیماران باید در مورد زمان و نحوه مصرف داروها آگاه باشند و از تغییر یا قطع ناگهانی دارو بدون مشورت پزشک خودداری کنند.
علائم آنژین صدری
نتیجهگیری
درمان دارویی آنژین صدری نقش مهمی در کنترل علائم و پیشگیری از عوارض دارد. بیماران باید از دستورالعملهای مصرف دارو پیروی کرده و با پزشک خود در مورد هرگونه عارضه یا نگرانی مشورت کنند. مراجعه منظم به پزشک و پیگیری وضعیت سلامت قلب نیز توصیه میشود.
نتیجه گیری:
آنژین یک اختلال قلبی-عروقی شایع است که به دلیل کاهش جریان خون به عضله قلب ایجاد میشود و معمولاً با درد یا ناراحتی در قفسه سینه همراه است. این بیماری بهعنوان یک نشانگر مهم بیماری عروق کرونر شناخته میشود و میتواند در صورت عدم مدیریت مناسب، منجر به عوارض جدی مانند سکته قلبی شود. از این رو، تشخیص زودهنگام، درمان مؤثر و تغییر در سبک زندگی نقش کلیدی در کنترل و پیشگیری از این بیماری دارند.
عوامل خطر آنژین شامل بیماریهای زمینهای مانند دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا و چاقی است. همچنین، سبک زندگی ناسالم مانند رژیم غذایی پرچرب، عدم فعالیت بدنی، سیگار کشیدن و استرس مداوم میتواند احتمال ابتلا به آنژین را افزایش دهد. با این حال، شناسایی این عوامل و کنترل آنها میتواند به کاهش خطر بروز آنژین و عوارض مرتبط با آن کمک کند.
روشهای تشخیصی آنژین شامل الکتروکاردیوگرام (ECG)، تست ورزش، اکوکاردیوگرافی و آنژیوگرافی کرونری هستند که به پزشکان کمک میکنند تا شدت و نوع بیماری را ارزیابی کنند. درمان آنژین بر اساس شدت بیماری متفاوت است و میتواند شامل دارودرمانی، تغییر سبک زندگی و در موارد شدید، مداخلات پزشکی مانند آنژیوپلاستی یا جراحی بایپس کرونری باشد. داروهایی مانند نیتروگلیسیرین، بتابلوکرها، آسپیرین و استاتینها نقش مهمی در کنترل علائم و پیشگیری از پیشرفت بیماری دارند.
علاوه بر درمانهای پزشکی، اصلاح سبک زندگی نقش اساسی در مدیریت آنژین دارد. رژیم غذایی سالم سرشار از میوه، سبزیجات، غلات کامل و چربیهای مفید، کاهش مصرف نمک و قند، انجام فعالیت بدنی منظم، ترک سیگار و کنترل استرس از جمله اقداماتی هستند که میتوانند به بهبود وضعیت بیماران کمک کنند. همچنین، پایش منظم وضعیت سلامت و مراجعه مداوم به پزشک برای کنترل بیماریهای زمینهای مانند دیابت و فشار خون از اهمیت بالایی برخوردار است.
در مجموع، آنژین یک اختلال قلبی مهم است که میتواند تأثیر قابلتوجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. با این حال، با تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و اتخاذ سبک زندگی سالم، میتوان این بیماری را بهخوبی کنترل کرد و از عوارض جدی آن جلوگیری نمود. افزایش آگاهی عمومی در مورد این بیماری، تشویق به انجام معاینات منظم و ایجاد برنامههای پیشگیرانه میتواند نقش مهمی در کاهش شیوع آنژین و بهبود سلامت قلبی-عروقی جامعه ایفا کند.
source