به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی مصباح یزدی در نشست خبری با حضور اصحاب رسانه که در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد به تشریح تاریخچه، اهداف و دستاوردهای «طرح ولایت» پرداخت و بر جایگاه این دوره در نظام تربیتی و فرهنگی کشور تأکید کرد.

وی با اشاره به سابقه برگزاری این دوره گفت: طرح ولایت که به‌عنوان دوره مبانی اندیشه اسلامی شناخته می‌شود، از سال ۱۳۷۵ به درخواست بسیج دانشجویی آغاز شد. طراحی این دوره به ابتکار مرحوم آیت‌الله مصباح یزدی(ره) و با ارجاع و تأیید مقام معظم رهبری صورت گرفت. معظم‌له، بسیج دانشجویی را به آیت‌الله مصباح ارجاع دادند تا برنامه‌ای جامع برای پاسخ‌گویی به نیازهای فکری و مبنایی نسل جوان ارائه شود.

حجت الاسلام و المسلمین مصباح یزدی تصریح کرد: در آن دوراند به‌ویژه در دهه هفتاد، شبهات و ابهامات فکری درباره مبانی دینی در فضای دانشگاهی روبه‌افزایش بود و نظام آموزشی رسمی کشور پاسخ‌گوی این نیازها نبود. از همین‌رو، ضرورت داشت دوره‌ای طراحی شود تا با زبانی علمی و منطقی، مبانی تفکر اسلامی را برای جوانان تبیین کند.

وی افزود: ابتدا طرح ولایت به‌صورت یک دوره تابستانی آزمایشی اجرا شد و پس از ارزیابی‌های اولیه، متون درسی تدوین و اساتید مجرب برای تدریس آن تربیت شدند. با گذر زمان، این طرح توسعه یافت و در میان اقشار مختلف جامعه ازجمله طلاب، معلمان، دانشجویان و فرهنگیان گسترش پیدا کرد.

حجت الاسلام والمسلمین مصباح یزدی ادامه داد: مقام معظم رهبری پس از مطالعه محتوای دروس و مشاهده نتایج این طرح، بر ضرورت گسترش آن در میان نهادها و سازمان‌های مختلف کشور تأکید کردند. ایشان طرح ولایت را از برنامه‌های فرهنگی برجسته کشور دانستند و توصیه کردند این دوره برای اقشار گوناگون برگزار شود.

وی در ادامه با اشاره به گسترش دامنه اجرای طرح ولایت بیان کرد: در طول حدود سی سال گذشته، این دوره برای بیش از صد هزار نفر از اقشار مختلف برگزار شده و آثار و برکات فراوانی در عرصه‌های فکری، فرهنگی و اجتماعی به‌جا گذاشته است.

عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی (ره) اظهار کرد: مهم‌ترین ویژگی طرح ولایت آن است که بر پایه یک منظومه فکری منسجم و کاملاً دینی استوار است و هدف اصلی آن، تبیین مبانی اندیشه اسلامی به شیوه‌ای عقلانی، نظام‌مند و متناسب با نیازهای فکری جامعه امروز است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مصباح یزدی با تبیین اهداف اصلی «طرح ولایت»، بر اهمیت بازسازی فکری و اعتقادی جوانان بر پایه مبانی اصیل اسلامی تأکید کرد و گفت: هدف این طرح آن است که مبانی تفکر اسلامی به شکلی منسجم، مطمئن و متناسب با نیازهای فکری جوانان امروز ارائه شود.

استاد حوزه تصریح کرد: اصول دین و مبانی اعتقادی ما روشن است، اما نحوه بیان آن و پاسخ به پرسش‌ها و ابهاماتی که در ذهن نسل جوان وجود دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نمی‌توان به‌صورت پراکنده به این مباحث پرداخت، بلکه باید منظومه‌ای منسجم و نظام‌مند از اندیشه اسلامی را در قالب یک برنامه جامع و قابل استفاده برای همه اقشار ارائه کرد.

وی افزود: ایمان و عمل دینی بر پایه اندیشه و معرفت دینی شکل می‌گیرد. اسلام، دینی است که تمام نظام‌های اجتماعی و سیاسی‌اش بر اساس مبانی فکری و اعتقادی بنا شده است. در این نظام، هدف صرفاً کسب موقعیت اجتماعی یا قدرت سیاسی نیست، بلکه اجرای یک فکر و تحقق یک جهان‌بینی الهی است. هرچه این مبانی فکری در وجود افراد مؤمن و متعهد عمیق‌تر و روشن‌تر شود، عمل و دفاع آنان از دین نیز استوارتر خواهد بود.

حجت الاسلام والمسلمین مصباح یزدی با اشاره به اهمیت پرداختن به بنیان‌های فکری نظام اسلامی گفت: در این دوره‌ها تلاش شده آخرین دستاوردهای فکری و نظری که پشتوانه نظام اسلامی ماست، به‌صورت دقیق و قابل فهم برای جوانان تبیین شود تا بدانند جمهوری اسلامی بر چه اصول و مبانی فکری استوار است.

وی خاطرنشان کرد: بر اساس بازخوردهایی که طی سه دهه از شرکت‌کنندگان گرفته‌ایم، روشن شده است که مهم‌ترین نیاز فکری نسل جوان، همین مباحث بنیادین اعتقادی است. بسیاری از آسیب‌های فردی، اخلاقی و اجتماعی امروز جامعه، ریشه در ضعف بنیان‌های فکری و معرفتی دارد. وقتی جوان پاسخ مناسبی برای پرسش‌های ذهنی خود نمی‌یابد، این ناآگاهی در نگرش و رفتار او نمود پیدا می‌کند.

عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی (ره)ادامه داد: بخشی از این ضعف‌ها ناشی از کم‌کاری متولیان عرصه اعتقادی است و از سوی دیگر، نتیجه تهاجم فرهنگی و جنگ شناختی دشمن است که سال‌هاست رهبر معظم انقلاب نسبت به آن هشدار داده‌اند. بنابراین، امروز یکی از اصلی‌ترین مصادیق جهاد تبیین، تبیین همین مبانی فکری و اعتقادی اسلام است؛ امری که معظم‌له در بیانات اخیر خود بارها بر آن تأکید کرده‌اند.

حجت الاسلام و المسلمین مصباح یزدی اظهار داشت: با وجود امکانات محدود، در طول سال‌های گذشته توانستیم دوره‌های متعددی از طرح ولایت را برای اقشار گوناگون برگزار کنیم و محتوای آموزشی آن را متناسب با نیازها و شرایط روز به‌روزرسانی نماییم. در آغاز، این دوره برای دانشجویان، طلاب و فرهیختگان طراحی شده بود، اما به‌مرور، ضرورت اجرای آن در سطوح دیگر از جمله دانش‌آموزی و همچنین در قالب‌های تخصصی‌تر احساس شد.

وی اضافه کرد: علاوه بر مباحث مبنایی فکری، نیاز بود تا موضوعات اخلاقی، بصیرتی و حتی دیدگاه‌های اسلامی در حوزه‌های مختلف علوم انسانی نیز در قالب برنامه‌هایی منسجم و آموزشی ارائه شود. هدف این بود که اندیشه اسلامی نه‌فقط در سطح تخصصی، بلکه در سطح عمومی و ترویجی در جامعه نهادینه شود تا هر فرد در هر جایگاهی بتواند تصویری روشن و منطقی از مبانی دینی و فکری اسلام داشته باشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین مصباح یزدی با تشریح برنامه‌های جدید «طرح ولایت» از آغاز چند دوره آموزشی تازه در سطوح مختلف خبر داد و تأکید کرد: این حرکت در راستای تحقق جهاد تبیین و گسترش معرفت دینی در میان اقشار مختلف جامعه است.

وی افزود: خدا را شکر امسال توفیق یافتیم چند طرح جدید را آغاز کنیم. نخستین اقدام، برگزاری اولین دوره طرح ولایت دانش‌آموزی ویژه دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم بود. برای این دوره، متون آموزشی اختصاصی تدوین شد و در کنار کلاس‌های درسی، کارگاه‌های آموزشی، برنامه‌های تفریحی و بازی‌واره‌هایی طراحی شد که همگی با محتوای علمی مرتبط بودند. این دوره به‌صورت آزمایشی برای حدود ۳۰۰ دانش‌آموز برگزار شد و نتایج بسیار موفقی داشت.

وی ادامه داد: دومین برنامه، برگزاری دوره اخلاق اسلامی بود که مشابه طرح ولایت، اما با رویکرد اخلاقی طراحی و اجرا شد. در این دوره نیز مباحث اخلاق اسلامی بر پایه همان مبانی اندیشه اسلامی ارائه گردید. همچنین، برای نخستین‌بار دوره بصیرتی طراحی و برگزار شد که به تبیین مبانی بصیرت و آگاهی اجتماعی بر اساس اندیشه اسلامی اختصاص دارد. این سه طرح، از ابتکارات جدید امسال بوده‌اند و ان‌شاءالله متون درسی و اساتید ویژه آن‌ها نیز در حال آماده‌سازی است.

حجت الاسلام و المسلمین مصباح یزدی تصریح کرد: دوره‌های اخلاقی و بصیرتی فعلاً ویژه دانشجویانی برگزار شده که پیش‌تر در دوره طرح ولایت شرکت کرده‌اند، اما برنامه‌ریزی شده تا این دو دوره نیز مانند طرح ولایت برای مقاطع مختلف از دانش‌آموزی تا تخصصی طراحی و اجرا شوند. به‌ویژه در مقاطع پایین‌تر نیز متون و محتواهای مناسب در حال تدوین است.

وی با اشاره به گسترش طرح ولایت به سطوح پایین‌تر آموزشی اظهار داشت: دوره دانش‌آموزی طرح ولایت خود به چند سطح تقسیم شده است. امسال دوره مخصوص متوسطه دوم اجرا شد، اما برای متوسطه اول و حتی مقاطع ابتدایی نیز در حال نگارش و تدوین کتاب‌های اختصاصی هستیم. در مقطع ابتدایی نیز برنامه‌ها در دو سطح (پایه‌های اول تا سوم و پایه‌های چهارم تا ششم) طراحی شده‌اند. اجرای آزمایشی دوره ابتدایی از سال گذشته در یکی از مدارس آغاز شد و در قالب برنامه‌های آموزشی و داستانی مرتبط با مبانی اندیشه اسلامی پیش می‌رود، هرچند هنوز متون نهایی آن آماده چاپ نیست و نیاز به تکمیل و تصویب رسمی دارد.

وی افزود: از سوی دیگر، درخواست‌هایی از کشورهای مختلف و گویش‌ها و زبان‌های گوناگون برای برگزاری دوره‌های مشابه به زبان بومی خودشان دریافت کرده‌ایم. تاکنون بخشی از متون طرح ولایت به زبان‌های عربی، انگلیسی، اسپانیایی و اردو ترجمه شده و برخی نیز در حال ترجمه است. چندین دوره به زبان عربی برای گروه‌های مختلف، هم در داخل کشور و هم در خارج از ایران برگزار شده و ان‌شاءالله این روند گسترش خواهد یافت.

حجت الاسلام و المسلمین مصباح یزدی با اشاره به شیوه‌های برگزاری دوره‌ها توضیح داد: تمام این دوره‌ها به‌صورت حضوری برگزار می‌شود و در دو قالب متمرکز و غیرمتمرکز اجرا می‌گردد. دوره‌های متمرکز معمولاً به‌صورت اردوهای چهل‌روزه در تابستان برگزار می‌شود و دوره‌های غیرمتمرکز نیز در طول سال در مناطق مختلف کشور ادامه دارد. هدف نهایی همه این برنامه‌ها، نهادینه‌سازی مبانی اندیشه اسلامی و پرورش نسلی متفکر، بصیر و متعهد است که بتواند در برابر هجمه‌های فکری و فرهنگی دشمن با قدرت فکری و اعتقادی ایستادگی کند.

آغاز دوره‌های مجازی برای علاقه‌مندان

حجت‌الاسلام والمسلمین مصباح یزدی با اشاره به شیوه‌های متنوع برگزاری دوره‌های «طرح ولایت» از گسترش اجرای حضوری و مجازی این برنامه خبر داد و تأکید کرد: هدف، فراهم‌سازی دسترسی عمومی‌تر برای همه اقشار علاقه‌مند به مبانی اندیشه اسلامی است.

وی توضیح داد: دوره‌های طرح ولایت دانشجویی معمولاً به‌صورت اردویی و متمرکز در تابستان‌ها برگزار می‌شود و حدود چهل روز به طول می‌انجامد. در کنار این، شکل غیرمتمرکز دوره نیز وجود دارد که در طول سال اجرا می‌شود؛ مثلاً دانشجویان در شهر خودشان پنج‌شنبه و جمعه‌ها یا در ایام خاص، بخشی از مباحث را می‌گذرانند. این دوره‌ها، همه حضوری‌اند و بر پایه مبانی اندیشه اسلامی و دوره‌های تکمیلی آن طراحی شده‌اند.

وی با اشاره به ضرورت فراگیر شدن این طرح گفت: مطابق تأکید مقام معظم رهبری، طرح ولایت باید به‌گونه‌ای گسترش یابد که همه علاقه‌مندان بتوانند از مباحث آن بهره‌مند شوند. بسیاری از مخاطبان به دلیل مشغله‌های کاری، مسافت زیاد یا محدودیت زمانی امکان حضور در دوره‌های متمرکز چهل‌روزه را ندارند، اما علاقه‌مندند در این مباحث شرکت کنند.

حجت الاسلام والمسلمین مصباح یزدی افزود: ایده برگزاری دوره‌های مجازی در دوران کرونا شکل جدی‌تری به خود گرفت. از سال ۱۳۹۹ نخستین دوره‌های مجازی آغاز شد و با وجود برخی چالش‌ها، تجربه ارزشمندی به دست آمد. امسال اما این طرح با قالبی جدید و ساختاری منسجم‌تر طراحی شده و دوره‌های مجازی به شکل جدی‌تری برگزار خواهند شد. ثبت‌نام این دوره‌ها هم‌اکنون در حال انجام است و ان‌شاءالله از جمعه‌های آبان‌ماه آغاز خواهد شد.

وی با تأکید بر اهمیت اطلاع‌رسانی مناسب درباره دوره‌های مجازی گفت: اگر اطلاع‌رسانی گسترده‌ای صورت گیرد، می‌توان امیدوار بود که فراگیر شدن حقیقی این دوره‌ها تحقق یابد و مخاطبان بیشتری از داخل و خارج کشور بتوانند از محتوای غنی آن بهره‌مند شوند.

حجت الاسلام و المسلمین مصباح یزدی در ادامه با اشاره به هم‌زمانی آغاز دوره جدید با ایام سیزده آبان و روز ملی مبارزه با استکبار جهانی تصریح کرد: در چنین روزهایی باید یادآوری کنیم که آرمان‌های انقلاب اسلامی، استکبارستیزی و مقاومت در برابر سلطه جهانی تنها زمانی معنا پیدا می‌کند که بر پایه شناخت عمیق از مبانی فکری و اعتقادی اسلام استوار باشد. همان شناختی که مجاهدان راه خدا را از آغاز انقلاب تا امروز در مسیر حق ثابت‌قدم نگه داشته است.

وی افزود: اگر این قدرت فکری و معرفتی در نسل جدید ما استمرار پیدا کند، بدون شک این نسل نیز همچون رزمندگان دیروز، در برابر دشمنان و وسوسه‌های فرهنگی و فکری آنان استوار خواهد ماند. جوانان ما با ایمان راسخ، با وجود همه سختی‌ها، ضعف‌ها و سوءمدیریت‌ها، از این نظام الهی پاسداری خواهند کرد و اجازه نخواهند داد که هجمه‌ها و شبهات دشمن، استقامت فکری و معنوی آنان را تضعیف کند.

عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی (ره) در پایان با بیان اینکه دوره مجازی طرح ولایت به طور معمول شش‌ماهه برگزار می‌شود، اظهار داشت: فراگیران می‌توانند باتوجه‌به شرایط زمانی خود، بازه‌ای بین سه تا پانزده ماه را برای گذراندن دوره انتخاب کنند و به طور میانگین اگر فرد روزی یک ساعت وقت بگذارد، می‌تواند طی شش ماه محتوای آموزشی را به طور کامل فراگیرد.

آغاز دوره‌های مجازی طرح ولایت با حضور ۱۵ هزار فراگیر

حجت‌الاسلام علی آقابالازاده مسئول بخش آموزش‌های مجازی مرکز آموزش‌های آزاد مؤسسه امام خمینی(ره) با اشاره به آغاز دوره‌های جدید طرح ولایت مجازی، اظهار کرد: طرح ولایت تلاش دارد اسلام‌شناسی را به‌صورت عقلانی، فشرده و عمیق عرضه کند تا مخاطبان بتوانند تصویری جامع از منظومه فکری اسلام به دست آورند؛ پیش‌ازاین بسیاری از مشتاقان به دلیل اشتغالات کاری، محدودیت زمانی یا شرایط خانوادگی امکان حضور در دوره‌های حضوری را نداشتند، ازاین‌رو از سال ۱۳۹۹ دوره‌های مجازی طرح ولایت آغاز شد و تاکنون حدود ۱۵ هزار نفر وارد چرخه آموزشی این دوره‌ها شده‌اند.

وی ادامه داد: پس از تجربه‌های متعدد و آسیب‌شناسی‌های دقیق در سال‌های اخیر، تصمیم گرفته شد تا طرح ولایت با رویکردی نوین و مبتنی بر عدالت آموزشی طراحی شود؛ به‌گونه‌ای که هر فرد از هر نقطه و در هر زمان بتواند از محتوای معرفتی این دوره‌ها بهره‌مند شود؛ به همین منظور ثبت‌نام اخیر این دوره با استقبال چشمگیر علاقه‌مندان روبه‌رو شد و به دلیل درخواست‌های مکرر، مهلت ثبت‌نام تا پایان هفته جاری تمدید شده است.

مهلت ثبت‌نام تا پایان هفته جاری تمدید شد

مسئول بخش آموزش‌های مجازی مرکز آموزش‌های آزاد مؤسسه امام خمینی(ره) با تأکید بر اینکه طرح ولایت مجازی صرفاً یک «سایت ارائه دروس» نیست بلکه یک «مرکز آموزشی تمام‌عیار» است، گفت: دغدغه اصلی ما فهم عمیق مخاطب از محتوای آموزشی است؛ ازاین‌رو علاوه بر ارائه درس‌گفتارهای تخصصی توسط اساتید برجسته، جلسات پرسش‌وپاسخ آنلاین نیز برگزار می‌شود تا فراگیران بتوانند سؤالات خود را به‌صورت مستقیم از استاد بپرسند.

وی اضافه کرد: اساتید علاوه بر جلسات آنلاین در گروه‌های آموزشی مجازی حضور فعال دارند و موظف‌اند به سؤالات و اشکالات علمی فراگیران پاسخ دهند؛ همچنین پشتیبانی آموزشی از طریق «همیاران رشد» انجام می‌شود تا هیچ‌یک از دانش‌پژوهان در مسیر یادگیری احساس تنهایی نکنند.

حجت الاسلام آقابالازاده با اشاره به ابزارهای نوین آموزشی در این طرح گفت: برای تسهیل درک و تثبیت مفاهیم از منابع کمک‌آموزشی متنوعی مانند موشن‌گرافی‌ها، نقشه‌های ذهنی، و درس‌گفتارهای مکمل استفاده شده است؛ علاوه بر این، دوره‌هایی در زمینه اخلاق، بصیرت و مهارت‌های فکری نیز در کنار مباحث اصلی گنجانده شده است تا مخاطب رشد متوازن فکری و معنوی پیدا کند.

وی با بیان اینکه دوره مجازی طرح ولایت به طور معمول شش‌ماهه برگزار می‌شود، اظهار داشت: بااین‌حال، فراگیران می‌توانند باتوجه‌به شرایط زمانی خود، بازه‌ای بین سه تا پانزده ماه را برای گذراندن دوره انتخاب کنند و به طور میانگین اگر فرد روزی یک ساعت وقت بگذارد، می‌تواند طی شش ماه محتوای آموزشی را به طور کامل فراگیرد.

حجت الاسلام آقابالازاده از برنامه مؤسسه برای بین‌المللی‌سازی طرح ولایت خبر داد و گفت: در ثبت‌نام‌های اخیر، افراد متعددی از خارج کشور نیز تمایل خود را برای شرکت در دوره‌ها اعلام کرده‌اند. به همین دلیل در حال برنامه‌ریزی هستیم تا در آینده نزدیک، نسخه‌های چندزبانه این دوره برای علاقه‌مندان فارسی‌زبان و غیرفارسی‌زبان در سراسر جهان راه‌اندازی شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: طرح ولایت مجازی با تلفیق محتواهای غنی اسلامی و ابزارهای نوین آموزشی، الگویی موفق از «بلاغ نوین» در عرصه آموزش‌های دینی است و امیدواریم با توفیق الهی بتوانیم این مسیر را در سطح ملی و جهانی گسترش دهیم.

انتهای پیام