این خبر از کجا آمد؟

با بررسی‌های انجام شده، این ادعا نخستین‌بار بعد از حواشی سفر وزیر راه به کیش در برخی حساب‌های توئیتری منتشر شده؛.به طور مثال کاربری به نام گلنسا این متن را منتشر کرده است:

«این که وزیر راه یک میلیارد تومن هزینه سفر به کیش کرده براتون عجیبه؟ بد نیست بدونید امسال دوهزار بانوی طلبه با هزینه بیت‌المال به حج میرن تا پاسخگوی سوالات شرعی بانوان باشن. هزینه سفر هر کدام ۳۰۰میلیون تومنه.»

این ادعا در ادامه در یک کانال تلگرامی منتشرشده و سپس رسانه‌های مخالف جمهوری اسلامی آن را در صفحات مختلف بازنشر کرده‌اند.

منشا این ادعا کجاست؟

https://www.haj.ir/news/ID/۱۷۷۸۳۸

تصویری که برای انتشار این شایعه استفاده شده، تیتری است از سخنان سرپرست حجاج ایرانی در اسفندماه با این مضمون: «سرپرست حجاج ایرانی: برای اولین بار، همه کاروان‌های حج دارای معینه می‌شوند» داخل این خبر به نقل از نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت آمده است: «برای اولین بار در حج ۱۴۰۴ به جای هر معینه برای یک کاروان، برای هر ۴۵۰ زائر یک معینه پیش‌بینی کرده‌ایم تا عدالت برای حضور معینه‌ها در بین همه زائران سرزمین وحی فراهم شود.»

با این حساب با توجه به اعزام ۸۵ هزار زائر به حج تمتع، باید (۴۵۰/۸۵۰۰۰) یعنی ۱۸۹ نفر معینه اعزام شوند. البته به گفته معاونت فرهنگی بعثه، امسال تنها ۹۸ معینه اعزام شده‌اند، یعنی نصف این تعداد.

معینه‌ها چه کسانی هستند؟

از آنجا که خانم‌های زائر مسائل شرعی مخصوص زنان دارند که پرسیدن آنها از روحانی کاروان برایشان سخت است، چند سالی است در کنار روحانیون کاروان، برخی طلاب زن که مسلط به احکام بانوان و همچنین مسائل حج هستند، برای پاسخگویی به مسائل بانوان اعزام می‌شوند.

در سال‌های گذشته کاروان‌های پرجمعیت «معینه» داشتند و برخی کاروان‌ها معینه نداشتند. امسال اما برای برقراری عدالت، براساس تعداد زائران هر هتل، تعدادی از بانوان طلبه برای پاسخگویی به سؤالات بانوان ساکن در آن هتل مستقر شده‌اند.

چند معینه اعزام شده‌اند؟

معاونت فرهنگی بعثه مقام معظم رهبری در پاسخ به استعلام پژوهشگر ایرنا می‌گوید: امسال در مجموع ۹۸ معینه به حج تمتع اعزام شده‌اند که در حال حاضر ۶ تن از آنان در هتل‌های مدینه مستقرند و بقیه در ۵۶ هتل مکه پاسخگوی زائران هستند.

این معاونت در پاسخ به این پرسش که «آیا نمی‌شد به جای اعزام این افراد، پاسخ سؤالات شرعی با استفاده از نرم‌افزارها ارائه می‌شد؟» بیان می‌کند: البته نرم‌افزارهای کاربردی و به‌ویژه بات و اپلیکیشن موبایلی برای پاسخ به سؤالات شرعی حج آماده شده و در اختیار زائران است؛ اما اولا بسیاری از بانوان زائر در سنین بالا هستند و استفاده از این موارد برای آنها راحت نیست، ثانیا این افراد علاوه بر پاسخ صبورانه به نکات مختلف زائران خانم، به نوعی حمایت معنوی و همراهی روانی از آنها در شرایط پراسترس اعمال حج می‌پردازند.

آیا معینه‌ها با هزینه بیت‌المال به حج می‌روند؟

همه هزینه‌های اجرایی و فرهنگی بخش‌های مختلف حج، از محل هزینه زائران پرداخت می‌شود و در مجموعه حجاج سرشکن می‌شود و از بیت‌المال پرداخت نمی‌شود.

راستی آزمایی

با این حساب اولا تعداد معینه‌ها یا طلاب زن اعزامی به حج، کمتر از ۱۰۰ نفر است و ۲۰۰۰ نفر نیست و ثانیا هزینه آنها از هزینه‌های حجاج تامین می‌شود و نه از بیت‌المال. بنابراین ادعای مطرح شده «نادرست» ارزیابی می‌شود.