جوان آنلاین: هر ساله، طبیعت شاهد بیرحمی برخی انسانهاست؛ لالههای زاگرس با دستانی بیملاحظه ریشهکن میشوند، سواحل نقرهای هرمز زیر گامهای بیتوجه تخریب میشوند، جنگلها آتش میگیرند و زمین، که بستر حیات ماست، زخمهایی تازه بر پیکر خود حس میکند، اما در میان این تاریکی، هنوز شعلههایی از امید روشن است.
روز زمین پاک فرصتی است تا تأمل کنیم به آنچه از طبیعت گرفتهایم، به آسیبی که رساندهایم و به مسئولیتی که در قبال زمین داریم. در سال ۲۰۲۵، این روز با شعار «توان ما، زمین ما» برگزار شد. شعار امسال نهتنها بر اهمیت بهرهگیری از انرژیهای پاک و پایدار تأکید دارد، بلکه انسان را بهعنوان عاملی تعیینکننده در سرنوشت زمین معرفی میکند.
وقتی که مردم برای طبیعت ایستادند
روز گذشته در بندرعباس، مردمی که دل در گروی محیطزیست دارند، بدون هیچ اجبار و انگیزهای جز عشق به طبیعت، گرد هم آمدند تا ساحل را از زبالههایی که طی ماهها انباشته شدهبود، پاکسازی کنند. این ساحل، که همچون جواهری درخشان در کنار خلیج فارس قرار دارد، مدتها بود که زیر بار بیتوجهی و بیمسئولیتی برخی افراد، رنگ باخته بود.
دیروز اما، دستهایی که بهجای آلوده کردن دریا، برای نجات آن تلاش میکردند، نویدبخش روزهای بهتری بودند. پلاستیکهای رها شده در شنها جمعآوری شد، بطریهای شکسته از میان ماسهها بیرون کشیده شد و موجهای دریا، پس از مدتها، ساحلی پاک را در آغوش گرفتند.
دستانی کوچک، قلبهایی بزرگ
در سوی دیگر کشور، دانشآموزان روستای اردمه، در شهرستان میانجلگه، با دستانی کوچک، اما قلبهایی بزرگ، محدوده تپههای شنی کویر اردمه را پاکسازی کردند.
تصور کنید؛ کودکانی که هنوز در مسیر یادگیری هستند، پیش از آنکه تاریخ را در کتابهای درسی بخوانند، آن را با دستان خود رقم زدند. آنها فهمیدند که مسئولیتشان در برابر طبیعت نه یک وظیفه تحمیلی، بلکه بخشی از هویت آنهاست.
این اقدام، بیش از یک حرکت نمادین بود. این یک پیام بود؛ پیامی که میگفت آینده این سرزمین در دستان نسل جوان است و اگر آموزش صحیحی دریافت کنند، میتوانند تغییرات عمیق و ماندگاری در رفتارهای زیستمحیطی ایجاد کنند.
چرا زمین هنوز قربانی است؟
با وجود چنین اقدامات زیبایی، تخریب محیطزیست همچنان ادامه دارد. برخی افراد، بدون توجه به هشدارهای کارشناسان، همچنان به چیدن لالههای زاگرس، آلودگی سواحل و نابودی اکوسیستمهای طبیعی ادامه میدهند. بسیاری از این افراد، به دلیل ناآگاهی یا عادتهای کهنه، نسبت به ارزش واقعی طبیعت بیتوجهند.
اما آیا تنها ناآگاهی مقصر است؟ شاید مشکل بزرگتر، فقدان قوانین سختگیرانه و نظارت دقیق باشد. در بسیاری از کشورها، تخریب محیطزیست جرمی سنگین محسوب میشود و متخلفان با جریمههای جدی روبهرو میشوند. در ایران نیز، قوانین وجود دارد، اما متأسفانه کافی نبودهاست.
به عشق طبیعت
با وجود تمام سختیها، امید همچنان زنده است. امید در چشمان کودکی که زبالهای را از دل شنهای کویر بیرون میکشد. امید در قلب فردی که صبح زود، بدون چشمداشت، برای پاکسازی ساحل قدم برمیدارد. امید در تلاش فعالان محیطزیست که بیوقفه برای تغییر قوانین، افزایش آگاهی، و حفظ میراث طبیعی ایران مبارزه میکنند.
اما این امید تنها زمانی به نتیجه خواهد رسید که حمایت بیشتری از چنین فعالیتهایی انجام شود. آموزش محیطزیستی باید به بخشی جداییناپذیر از سیستم آموزشی تبدیل شود. قوانین باید سختگیرانهتر شوند و مهمتر از همه، مردم باید باور کنند که هر قدم کوچک میتواند تغییری بزرگ ایجاد کند.
زمین هنوز زنده است، هنوز نفس میکشد و هنوز فرصت دارد. این ما هستیم که باید انتخاب کنیم؛ قرار است آن را تخریب کنیم یا ترمیم؟ نابودش میکنیم یا نجاتش میدهیم؟
امروز، کسانی که دستانشان را برای کمک به زمین دراز کردند، پاسخ این سؤال را به درستی دادند؛ آنها نشان دادند که هنوز عشق به طبیعت زنده است، هنوز قلبهایی میتپد که برای حفظ زیباییهای این جهان تلاش میکنند. هر زبالهای که از ساحل برداشته میشود، هر لالهای که از چیدهشدن نجات مییابد و هر تپهای که از آلودگی پاک شد، گامی کوچک، اما پراهمیت برای آیندهای روشنتر است.
آغاز فصلی جدید
این اقدامات تنها یک روز از تقویم را پر نکردند، بلکه پیامی بودند برای تمام روزهای پیش رو؛ پیامی که میگوید زمین به مراقبت نیاز دارد و هر انسانی مسئولیتی در قبال آن دارد.
بدون شک اگر هر فرد، هر خانواده، هر جامعه، قدمی هر چند کوچک برای حفظ محیطزیست بردارد، شاید روزی فرا برسد که دیگر نیازی نباشد برای نجات زمین گرد هم بیاییم، چراکه آن را همیشه پاک، سالم و زنده خواهیم دید.
اما این داستان هنوز پایان نیافته، کسانی که امروز دست به عمل زدند، نوشتن فصل جدیدی را آغاز کردند؛ فصلی که در آن طبیعت، نه قربانی، بلکه پیروز است.
∎