وی افزود: تاخیری که در واکسن بعضی نوزادان پیش آمده است مشکلی در سلامت نوزادان ایجاد نمی‌کند، لذا والدین نگران نباشند چرا که به محض واردات این واکسن خدمات ارائه خواهد شد .

قلیان خاطرنشان کرد: قبل از عید ۱۲ هزار دوز واکسن  وارد شده و در مراکز توزیع شد، اما با توجه به جمعیت تحت پوشش همچنان کمبود داریم و به محض ورود این واکسن به انبار دارویی کشور، سهمیه خود را بر اساس جمعیت دریافت خواهیم کرد.

صرفه‌جویی در منابع حوزه سلامت از طریق طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه به تبیین برنامه‌های هفته سلامت پرداخت و گفت: هفته سلامت با شعار «سرآغازی سلامت، آینده‌ای سرآمد» نامگذاری شده که از یکم تا هفتم اردیبهشت برگزار خواهد شد.   

وی افزود:  اولین روز هفته سلامت با شعار « عدالت در سلامت با پزشک خانواده و نظام ارجاع»  است که این طرح یکی از برنامه‌های کلیدی رئیس جمهور منتخب در راستا ارتقا دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی عادلانه و باکیفیت برای تمامی آحاد جامعه است.

قلیان درخصوص مزایای طرح، تصریح کرد: اجرای موفقیت‌آمیز طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع منجر به صرفه‌جویی در منابع حوزه سلامت خواهد شد. با کاهش مراجعات غیرضروری به متخصصان و فوق‌تخصصان و همچنین جلوگیری از انجام آزمایشات و اقدامات تشخیصی غیرضروری، هزینه‌های درمان کاهش یافته و منابع مالی به سمت توسعه سیستم سلامت هدایت می‌شود.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد یادآور شد: تجربه موفقیت‌آمیز برخی کشورها در دوران همه‌گیری کرونا نشان داد که تمرکز بر پیشگیری و مراقبت‌های اولیه حتی در کشورهایی با سرانه درآمدی پایین‌تر، می‌تواند نتایج بهتری نسبت به کشورهای پیشرفته‌تر داشته باشد؛ این امر با مشارکت فعال مردم در برنامه‌های بهداشتی، درمانی و جلوگیری از استفاده نادرست از خدمات تشخیصی و درمانی محقق می‌شود.

نقش بی‌بدیل مردم در حفظ و ارتقاء سلامت جامعه

 وی اضافه کرد: در دومین روز از هفته سلامت با شعار «محیط سالم، جامعه سالم با مشارکت مردم»، به بررسی نقش بی‌بدیل مردم در حفظ و ارتقای سلامت جامعه می‌پردازیم. مشارکت فعالانه مردم در حوزه‌های مختلف سلامت می‌تواند تأثیرات چشمگیری داشته باشد که حتی سیستم‌های دولتی با صرف هزینه‌های گزاف نیز قادر به دستیابی به آن نیستند.

قلیان درخصوص اهمیت سلامت محیط‌، گفت: محیط‌ سالم شامل آب، هوا، خاک، غذا و سایر عوامل محیطی نقش حیاتی در سلامت جسم و روان انسان‌ها دارد. آلودگی این عوامل می‌تواند عواقب ناگواری به دنبال داشته باشد، در حالی که حفظ و ارتقا سلامت محیط‌زیست به بهبود کیفیت زندگی و افزایش نشاط و شادابی در جامعه کمک شایانی می‌کند.

معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین عوامل آلودگی هوا وسایل نقلیه هستند، گفت: با مطالبه عمومی برای توسعه و استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی و کاهش استفاده از وسایل نقلیه تک‌سرنشین و آلاینده می‌توان گامی مؤثر در جهت پاکیزگی هوا برداشت.

وی با اشاره به اهمیت حفاظت از منابع آبی، می‌ره کرد: مشکل کمبود آب در شهر مشهد به‌ویژه در فصل تابستان یک چالش جدی است. آلودگی منابع آبی و همچنین برداشت‌های بی‌رویه و غیرمجاز می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به محیط‌زیست و سلامت جامعه وارد کند.

نقش افزایش سواد سلامت مادران در ارتقاء سطح سلامت جامعه و مطالبه‌گری

قلیان با بیان اینکه در سومین روز از هفته سلامت با تمرکز بر «سواد سلامت مادران، جوانی جمعیت و نسل توانمند»، به نقش محوری مادران در سلامت خانواده و جامعه می‌پردازیم، گفت: مادران با نقش‌آفرینی در ارتقاء فرهنگ سلامت در خانواده، فامیل، جامعه و محیط کار می‌توانند تأثیرات بسزایی داشته باشند. سواد سلامت به معنای استفاده از دانش و اطلاعات بهداشتی در جهت ارتقاء سلامت در زندگی روزمره است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: با افزایش سواد سلامت مادران می‌توان شاهد ارتقاء سطح سلامت جامعه و افزایش مطالبات آن‌ها از سیستم‌های بهداشتی و درمانی بود.

قلیان تصریح کرد: با ارتقاء سواد سلامت مادران می‌توان از مرگ و میر نوزادان به ویژه نوزادان کم‌وزن و نارس پیشگیری کرد و با مراقبت‌های صحیح به تولد نوزادان سالم کمک کرد. این امر امید و نشاط را در خانواده‌ها دوچندان می‌کند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان کرد: در مراکز خدمات جامع سلامت خانه‌های بهداشت شهری و روستایی بیش از ۶۶ هزار مادر باردار شناسایی و تحت مراقبت قرار گرفته‌اند. این مراقبت‌ها شامل ۹ نوبت مراقبت در دوران بارداری و سه نوبت مراقبت پس از زایمان است؛ علاوه بر این در سال گذشته بیش از ۷۵ هزار مورد مشاوره پیش از بارداری ارائه شده است.

وی عنوان کرد: با توجه به عوارض سزارین از جمله هزینه‌های سنگین برای خانواده‌ها و عوارض جسمی برای مادران، ترویج زایمان طبیعی از اولویت‌های ما است. در این راستا کلاس‌های مشاوره زایمان برای ترویج زایمان طبیعی برگزار می‌شود. با برنامه‌ریزی‌های انجام شده در سال آینده با اختصاص افراد متخصص در زمینه مشاوره زایمان تلاش خواهیم کرد تا این هدف را محقق سازیم.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: در راستای تحقق اهداف بهداشتی و با توجه به نقش بی‌بدیل رسانه‌ها در ارتقاء فرهنگ سلامت به‌ویژه در زمینه فرهنگ، هنر و رسانه بر آن هستیم تا با همکاری نزدیک با رسانه‌ها گامی مؤثر در جهت تغییر نگرش مردم و ایجاد انگیزه برای رفتارهای سالم برداریم؛ رسانه‌ها با الگوسازی مناسب و اطلاع‌رسانی دقیق، نقش کلیدی در استقرار رفتارهای پایدار در جامعه ایفا می‌کنند.

فعالیت بدنی منظم  و نقش آن در پیشگیری و درمان بیماری‌ها

وی مطرح کرد: با توجه به تقارن روز جمعه با هفته سلامت و شعار «ورزش همگانی و سلامت همگانی»، درنظر داریم تا با تأکید بر اهمیت فعالیت بدنی و ورزش به مقابله با کم‌تحرکی و عوارض ناشی از آن بپردازیم، آمارها نشان می‌دهد که بیش از ۵۴ درصد از مردم در سال ۱۳۹۵ از کم‌تحرکی رنج می‌برند که این امر عامل اصلی بسیاری از بیماری‌ها از جمله فشار خون و دیابت است.

قلیان خاطرنشان کرد: فعالیت بدنی منظم نقش مؤثری در پیشگیری و درمان بیماری‌هایی نظیر فشار خون در سطح یک و پیش‌دیابت و دیابت دارد. با توجه به این امر ترویج ورزش همگانی و افزایش آگاهی مردم نسبت به اهمیت فعالیت بدنی از اولویت‌های ما در هفته سلامت خواهد بود.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: با توجه به مطالعات کشوری متأسفانه در سال ۱۴۰۰ شاخص‌های مورد نظر در سطح استان از میانگین کشوری بالاتر بوده است. امید است با اطلاع‌رسانی‌های مستمر و اجرای برنامه‌های پیشگیرانه شاهد بهبود این وضعیت باشیم؛ فعالیت بدنی منظم به‌ویژه پیاده‌روی روزانه به میزان سه تا چهار کیلومتر با افزایش ضربان قلب، نقش بسزایی در ارتقای سلامت فردی دارد.

وی با بیان اینکه شهر مشهد از نظر فضاهای پیاده‌روی و فضاسازی در حاشیه خیابان‌ها دارای نقاط قوت و ضعف است، گفت: با این حال آلودگی هوا به‌ویژه در برخی از روزهای سال می‌تواند بر سلامت شهروندان تأثیر منفی بگذارد؛ در سال گذشته، بیش از ۱۰۰ روز ناسالم در سطح شهر مشهد به ثبت رسیده است. با این وجود در بیشتر ساعات روز آلودگی هوا در حد قابل قبولی قرار دارد؛ همچنین با وجود فضاهای ورزشی، استخرهای شنا و پارک‌های متعدد، توصیه می‌شود در روزهایی که شاخص آلودگی هوا از حد مجاز فراتر می‌رود، از فعالیت‌های بدنی در فضای باز خودداری شود.

کم‌وزنی، اولین عامل مرگ‌وگیر نوزادان

قلیان توضیح داد: روز ششم هفته سلامت شعار ما «مراقبت از جنین، سلامت نوزادف آینده‌ای امیدبخش» خواهد بود. در سال گذشته تعداد بیش از ۷۹ هزار نوزاد در سامانه سطح یک «سینا» ثبت شده‌اند که ۹۵ درصد از این نوزادان مراقبت‌های بهداشتی لازم را دریافت کرده‌اند؛  یکی از عوامل خطر مرگ نوزادان تولد با وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم است. در این راستا با ارائه مراقبت‌های ویژه به مادران باردار و ارائه سبدهای حمایتی توسط خیرین و حمایت‌های غذایی از مادران نیازمند، تلاش می‌شود تا از تولد نوزادان کم‌وزن پیشگیری شود.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: در سال ۱۴۰۳، تعداد ۵۳۹ مورد مرگ نوزادان ثبت شده است. مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر نوزادان، کم‌وزنی، نارس بودن و اختلالات نوزادی است،  به منظور ارتقای سلامت مادران و نوزادان، خدمات بهداشتی به‌صورت رایگان در مراکز خدمات جامع سلامت در دسترس عموم قرار دارد. از مادران باردار به‌ویژه مادران در معرض خطر انتظار می‌رود که به‌موقع به مراکز بهداشتی مراجعه کرده و از مراقبت‌های لازم بهره‌مند شوند.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به فرا رسیدن هفته سلامت و در نظر گرفتن روز هفتم اردیبهشت ماه به عنوان آخرین روز این هفته، پویشی با عنوان «نه به تصادف، آری به زندگی» از اسفند ماه سال جاری آغاز شده است؛ این پویش که با هدف کاهش آمار تصادفات و ارتقای سلامت عمومی جامعه راه‌اندازی شده، تاکنون نتایج مثبتی به همراه داشته است.

قلیان با بیان اینکه این پویش در سه فاز اصلی طراحی شده است، گفت: فاز اول اطلاع‌رسانی گسترده در اسفند ماه و فروردین ماه سال جاری با هدف ایجاد حساسیت در جامعه نسبت به موضوع تصادفات و پیامدهای آن بود، فاز دوم جلب مشارکت فعالانه مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در حوزه سلامت، همچنین ارتقای سطح سواد سلامت عمومی در این زمینه است که این فاز منجر به ایجاد مطالبه‌گری در جامعه خواهد شد.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: فاز سوم برنامه‌ریزی‌های کلان کشوری با مشارکت وزارتخانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، راه و شهرسازی، سازمان بهزیستی و سایر نهادهای ذی‌ربط است، این فاز شامل بهبود استانداردها در وسایل نقلیه، جاده‌ها و نقاط حادثه‌خیز خواهد بود. امیدواریم با تداوم این پویش و با توجه به شعار هفته سلامت، سال آینده شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در این زمینه باشیم.