این روز جهانی نه‌تنها برای آگاهی‌بخشی به اهمیت جنگل‌ها و حفاظت از آن‌ها، بلکه برای تأکید بر نقش حیاتی این اکوسیستم‌ها در تأمین امنیت غذایی بشر و معیشت میلیون‌ها نفر در سطح جهان برگزار می‌شود. جنگل‌ها در واقع ستون‌های حیات هستند و بیش از آنچه که در نگاه اول به نظر می‌رسد، به طور مستقیم و غیرمستقیم در فرآیند تأمین غذا و مواد مورد نیاز انسان‌ها نقش دارند.

شعار «جنگل‌ها و غذاها» به وضوح نشان‌دهنده ارتباط مستقیم میان جنگل‌ها و امنیت غذایی است. جنگل‌ها در بسیاری از نقاط دنیا نه‌تنها تأمین‌کننده منابع غذایی از طریق محصولات جنگلی مانند خرما، بادام، گردو، عسل و قارچ‌های وحشی هستند، بلکه در تأمین مواد خام برای صنایع غذایی نیز نقشی اساسی دارند. علاوه بر این، جنگل‌ها در حفاظت از خاک و جلوگیری از فرسایش آن کمک می‌کنند، چیزی که به‌طور مستقیم بر تولیدات کشاورزی تأثیر دارد.

درختان جنگلی، ریشه‌های خود را در خاک فرو می‌برند و با تثبیت خاک، شرایط بهتری برای رشد محصولات کشاورزی فراهم می‌کنند. از این رو، بدون جنگل‌ها، امنیت غذایی جوامع به خطر می‌افتد و رشد کشاورزی پایدار ممکن نخواهد بود.

جنگل‌ها همچنین تأمین‌کنندگان اصلی منابع آبی جهان هستند. بیش از ۸۵ درصد از منابع آب شیرین شهر‌های بزرگ جهان از جنگل‌ها تأمین می‌شود. جنگل‌ها با جذب و نگهداری آب‌های باران، ایجاد سیستم‌های طبیعی برای ذخیره‌سازی آب و کاهش سیلاب‌ها، نقش مهمی در تأمین آب آشامیدنی برای جوامع بشری دارند. به این ترتیب، از جنگل‌ها نه‌تنها در فرآیند تولید غذا استفاده می‌شود، بلکه برای حفظ چرخه آب و تأمین آب مورد نیاز برای کشاورزی نیز ضروری هستند. در حقیقت، جنگل‌ها به‌عنوان سیستم‌های فیلتر طبیعی عمل می‌کنند که آب‌های زیرزمینی را از آلاینده‌ها پاک می‌کنند.

نقش جنگل‌ها در مبارزه با تغییرات اقلیمی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. جنگل‌ها بزرگ‌ترین ذخایر کربن زمین را در خود دارند و سالانه مقادیر زیادی از دی‌اکسید کربن را جذب و در خود ذخیره می‌کنند. بر اساس گزارشات علمی، جنگل‌ها سالانه بیش از ۲. ۶ میلیارد تن دی‌اکسید کربن را جذب می‌کنند که تأثیر عمده‌ای در کاهش اثرات منفی تغییرات اقلیمی دارد.

این فرآیند به جنگل‌ها اجازه می‌دهد که به‌عنوان حفاظت‌کنندگان کره زمین در برابر گرمایش جهانی عمل کنند. جنگل‌های بارانی، به‌ویژه جنگل‌های آمازون که به‌عنوان “ریه‌های زمین” شناخته می‌شوند، تولیدکنندگان ۲۰ درصد از اکسیژن مورد نیاز بشر هستند و بنابراین بقای آن‌ها برای ادامه حیات کره زمین ضروری است.

با این حال، جنگل‌ها در حال حاضر با چالش‌های بزرگی مواجه هستند که تهدیدی جدی برای این اکوسیستم‌های بی‌نظیر به‌وجود آورده است. طبق گزارش سازمان ملل، سالانه ۱۰ میلیون هکتار از جنگل‌های دنیا از بین ‌می‌روند. این میزان از تخریب به‌معنای از دست دادن ۱۵ زمین فوتبال در هر دقیقه است.

همچنین، حدود ۷۰ میلیون هکتار از جنگل‌ها تحت تأثیر آتش‌سوزی‌های وسیع قرار دارند. آتش‌سوزی‌هایی که نه‌تنها به جانوران و گیاهان آسیب می‌زنند، بلکه به تأثیرات منفی بر روند تولید غذا و آب در جوامع انسانی میانجامند. تخریب جنگل‌ها به سرعت تأثیرات منفی خود را بر جوامع انسانی نشان می‌دهد، به‌ویژه در مناطقی که مردم وابسته به منابع جنگلی برای تأمین غذای خود هستند.

تخریب جنگل‌ها نه‌تنها یک بحران زیست‌محیطی است، بلکه یک تهدید جدی برای امنیت غذایی جهانی و منابع طبیعی محسوب می‌شود. جنگل‌زدایی موجب تخریب اراضی کشاورزی و از بین رفتن منابع طبیعی می‌شود و به‌طور مستقیم به تهدیدی برای معیشت میلیون‌ها نفر در سراسر جهان تبدیل می‌شود. جوامع محلی که به جنگل‌ها وابسته‌اند، در پی این تغییرات با مشکلات جدی در تأمین غذا، آب و منابع انرژی مواجه خواهند شد. علاوه بر این، جنگل‌زدایی و آتش‌سوزی‌ها می‌توانند موجب ایجاد بیابان‌زایی و کاهش تولیدات کشاورزی شوند که بر نرخ بیکاری و فقر در جوامع روستایی و شهری تأثیرات منفی می‌گذارد.

در حالی‌که روند جنگل‌زدایی همچنان ادامه دارد، برخی کشور‌ها در حال اجرای برنامه‌های موفق برای احیای جنگل‌ها هستند. کشور‌هایی مانند چین و کره جنوبی توانسته‌اند با کاشت درختان جدید و اجرای سیاست‌های حمایتی، روند جنگل‌زدایی را معکوس کنند.

این کشور‌ها با اجرای برنامه‌های ملی برای احیای جنگل‌ها، گام‌های مؤثری در راستای تأمین امنیت غذایی و آب برای نسل‌های آینده برداشته‌اند. این نمونه‌ها نشان می‌دهند که اگر اراده سیاسی و همکاری‌های بین‌المللی در کنار تلاش‌های محلی وجود داشته باشد، حفاظت از جنگل‌ها امکان‌پذیر است.

حفظ جنگل‌ها نیازمند یک رویکرد جامع و جهانی است. برای مقابله با بحران جنگل‌زدایی، باید سیاست‌های پایدار در کشاورزی، قطع بی‌رویه درختان و اجرای قوانین سختگیرانه برای مقابله با قاچاق چوب و منابع طبیعی به‌طور جدی در سراسر جهان پیگیری شود.

همچنین، حمایت از جوامع بومی که نگهداری از جنگل‌ها را در اولویت دارند و اجرای پروژه‌های آموزشی برای افزایش آگاهی عمومی در زمینه اهمیت جنگل‌ها ضروری است.

در کنار این اقدامات، هر یک از ما به‌عنوان افراد جامعه باید مسئولیت‌پذیری خود را در برابر حفظ این منابع طبیعی پذیرفته و در راستای کاهش مصرف محصولاتی که منجر به تخریب جنگل‌ها می‌شوند، تلاش کنیم. با حمایت از سازمان‌های محیط‌زیستی، شرکت در برنامه‌های درختکاری و افزایش آگاهی عمومی، می‌توانیم گام‌های کوچکی برداریم که تأثیرات بزرگی در حفظ جنگل‌ها و امنیت غذایی در سطح جهانی داشته باشد.

امروز، بیش از هر زمان دیگری، آینده زمین در دستان ماست. جنگل‌ها تنها یک میراث طبیعی نیستند؛ بلکه ستون‌های بقا و حیات بشرند. اکنون که زنگ خطر برای این اکوسیستم‌های ارزشمند به صدا درآمده، آیا آماده‌ایم که در مسیر نجات آن‌ها قدم برداریم؟