تلاش برای کاهش وزن ، علاوه بر جنبه‌های مرتبط با سلامتی، به دلیل اهمیت آن در بُعد زیبایی نیز مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. این موضوع به حدی برجسته شده که برخی معتقدند لاغری یا تلاش برای نگه داشتن وزن ایده‌آل به یک پدیده همه‌گیر تبدیل شده است. روش‌های مختلفی برای دستیابی به این هدف وجود دارد؛ از رژیم‌های غذایی گرفته تا عمل‌های جراحی.
رژیم‌های فستینگ: تعریف و اصول پایه
به گزارش خط سلامت یکی از رژیم‌های غذایی که اخیراً طرفداران زیادی پیدا کرده، رژیم فستینگ است. این رژیم بر پایه روزه‌داری متناوب طراحی شده است؛ به گونه‌ای که در بازه‌های زمانی مشخصی از روز مصرف کالری به شدت کاهش می‌یابد و در بازه زمانی دیگری محدودیتی در مصرف انرژی وجود ندارد.
دکتر محمد هاشمی، دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی، درباره این رژیم می‌گوید: «رژیم‌های فستینگ بدن را به سمت مصرف چربی‌ها به عنوان منبع انرژی هدایت می‌کنند. این فرآیند منجر به کاهش وزن می‌شود.»
انواع رژیم‌های فستینگ
دکتر هاشمی با اشاره به نبود برنامه ثابت برای این رژیم، توضیح می‌دهد: «چندین نوع رژیم فستینگ وجود دارد که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- رژیم ۱۶ به ۸: فرد ۸ ساعت در روز برای خوردن غذا آزاد است و ۱۶ ساعت باقی‌مانده را در حالت روزه‌داری می‌گذراند. در این بازه زمانی مصرف مایعات بدون کالری مجاز است.
- رژیم ۲ به ۵: در این نوع رژیم، فرد دو روز هفته را با رژیم غذایی سخت (۵۰۰ کیلوکالری در روز) سپری می‌کند و در سایر روزها آزادی بیشتری در مصرف غذا دارد.
- رژیم یک روز در میان: فرد یک روز در حالت روزه‌داری قرار دارد و روز بعد می‌تواند به صورت آزاد غذا مصرف کند.
محدودیت‌های رژیم فستینگ
گرچه رژیم فستینگ مزایای خاص خودش را دارد، اما برای همه مناسب نیست. دکتر هاشمی در مورد محدودیت‌ها و خطرات این روش هشدار می‌دهد: «تحمل گرسنگی طولانی مدت برای برخی از افراد می‌تواند خطرناک باشد. این رژیم برای گروه‌های زیر مناسب نیست:
- افراد مبتلا به دیابت
- کسانی که فشار خون پایین دارند
- افرادی که تمرینات سنگین ورزشی انجام می‌دهند
- افراد با بیماری‌های زمینه‌ای و مصرف‌کنندگان داروهای ضد انعقاد خون
- زنان باردار یا شیرده
- سالمندان، کودکان و نوجوانان
بازگشت پذیری وزن؛ یکی از چالش‌های اصلی
یکی از مسائل بحث‌برانگیز درباره رژیم‌های کاهش وزن، بازگشت وزن پس از اتمام رژیم است. دکتر هاشمی در این زمینه اظهار می‌کند: «رژیم فستینگ، اگرچه طرفداران زیادی دارد، اما از سوی مراجع علمی به عنوان یک روش استاندارد تأیید نشده است. در عمل مشاهده می‌شود که افرادی که این رژیم را دنبال کرده‌اند، در ابتدا کاهش وزن دارند اما پس از مدتی دچار توقف روند کاهش وزن شده و حتی با افزایش وزن مجدد روبرو می‌شوند.»
جمع‌بندی
رژیم فستینگ می‌تواند به عنوان یکی از راهکارهای کاهش وزن مورد توجه قرار گیرد، اما همه افراد نمی‌توانند از آن بهره‌مند شوند. همچنین نیاز به برنامه‌ریزی دقیق، نظارت حرفه‌ای و ارزیابی مستمر اثرات آن بر سلامت فرد، از اهمیت زیادی برخوردار است. در نهایت، انتخاب هر نوع رژیمی باید با مشورت متخصصان تغذیه و پزشکان صورت گیرد تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
source