حقیقات علمی اخیر نشان دادهاند غربالگری زودهنگام و درمان آپنه خواب میتواند به تأخیر انداختن روند زوال شناختی کمک کند، مشکلات حافظه را کاهش دهد و در برخی موارد حتی تغییرات مغزی ناشی از آپنه خواب را معکوس کند. این وضعیت میتواند تأثیرات زیادی بر سلامت مغز و حافظه فرد داشته باشد و شناسایی و درمان به موقع آن از اهمیت ویژهای برخوردار است.
به گزارش خط سلامت با این حال، تشخیص دقیق و انتخاب درمان مناسب برای هر فرد اهمیت زیادی دارد، چرا که تأخیر در درمان میتواند پیامدهای جدی از جمله مشکلات قلبی و مغزی را به دنبال داشته باشد.
تشخیص آپنه خواب
برای تشخیص آپنه خواب، پزشک معالج شما ممکن است بر اساس علائم، سابقه پزشکی و گزارشی که از وضعیت خواب شما دریافت میکند، این اختلال را تشخیص دهد. در بسیاری از موارد، شریک خواب یا یکی از اعضای خانواده ممکن است بتوانند اطلاعات تکمیلی برای تشخیص دقیقتر ارائه دهند. تشخیص قطعی این بیماری معمولا با انجام پلی سومنوگرام یا مطالعه خواب ممکن میشود.
در این مطالعه که شب هنگام در کلینیک خواب یا آزمایشگاه انجام میشود، دستگاههای پزشکی مختلف به بدن فرد متصل میشود تا وضعیت قلب، ریهها، فعالیت مغز، الگوهای تنفسی، حرکات اعضای بدن و سطح اکسیژن خون در طول خواب بررسی گردد. متخصص طب خواب سپس نتایج این مطالعه را ارزیابی میکند.
تشخیص خانگی
در برخی موارد، امکان انجام مطالعه خواب در خانه نیز وجود دارد. با این حال، اگر پزشک معالج شما مشکوک به وجود آپنه خواب در مطالعه خانگی باشد، ممکن است نیاز به انجام پلی سومنوگرافی در آزمایشگاه باشد. در صورت لزوم، برای شناسایی علل احتمالی آپنه خواب، ممکن است نیاز به مشاوره با متخصصان دیگر مانند پزشک گوش، حلق و بینی، متخصص مغز و اعصاب یا متخصص قلب باشد.
درمانهای آپنه خواب
درمان آپنه خواب بسته به شدت بیماری و شرایط بیمار میتواند متنوع باشد. برخی از درمانها شامل موارد زیر هستند:
-
تغییرات سبک زندگی: در موارد خفیف آپنه خواب، تغییرات سادهای مانند کاهش وزن، ترک سیگار و تغییر وضعیت خواب میتوانند به بهبود وضعیت کمک کنند.
-
درمان مشکلات پزشکی دیگر: درمان بیماریهایی همچون آلرژی بینی یا انسداد مجرای بینی که ممکن است بر تنفس تأثیر بگذارد، میتواند علائم آپنه خواب را کاهش دهد.
-
فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP): این دستگاه با ارسال هوای با فشار بالا به مجاری تنفسی، راه هوایی فوقانی را باز نگه میدارد و از آپنه انسدادی در خواب جلوگیری میکند.
-
دستگاههای دهانی و سایر دستگاهها: علاوه بر CPAP، دستگاههای دیگری مانند BiPAP و دستگاههای دندانپزشکی نیز میتوانند به باز نگه داشتن راه هوایی کمک کنند.
-
سروو تهویه تطبیقی (ASV): این دستگاه جریان هوا را بر اساس الگوهای تنفسی فرد تنظیم میکند و به درمان انواع خاصی از آپنه خواب کمک میکند. این درمان برای افراد مبتلا به نارسایی قلبی شدید ایمن نیست.
-
داروها: داروهایی همچون استازولامید ممکن است برای تنظیم تنفس تجویز شوند. همچنین تغییرات در داروهای مصرفی میتواند بر تنفس فرد تأثیرگذار باشد.
-
جراحیها: در مواردی که سایر درمانها مؤثر نباشند، جراحیهای مختلفی مانند برداشتن بافتهای اضافی از گلو، جراحی برای تغییر موقعیت فک یا قرار دادن محرک عصبی برای کنترل حرکات زبان میتواند به درمان آپنه خواب کمک کند.
فعالیتهای شناختی
علاوه بر درمان آپنه خواب، برای بهبود عملکرد شناختی و حافظه میتوانید از تمرینات مغزی و فعالیتهای مختلف استفاده کنید. به عنوان مثال:
- تغییر مسیر هنگام رانندگی.
- استفاده از دست غیر غالب برای مسواک زدن.
- تهیه لیست خرید به صورت ذهنی و آزمایش آن با یک لیست نوشته شده.
- یادگیری یک مهارت جدید مانند نواختن یک آلت موسیقی یا یادگیری یک زبان جدید.
- انجام ورزشهای راکت یا فعالیتهایی که نیاز به هماهنگی دست و چشم دارند.
کاهش خطر از دست دادن حافظه ناشی از آپنه خواب
برای کاهش خطر ابتلا به آپنه خواب و مشکلات حافظه، انجام تغییرات زیر در سبک زندگی توصیه میشود:
- رعایت رژیم غذایی سالم: حفظ وزن مناسب بدن به ویژه برای جلوگیری از چاقی که عامل اصلی آپنه خواب است.
- ورزش منظم: انجام حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی متوسط در بیشتر روزهای هفته.
- پرهیز از مصرف الکل و داروهای آرامبخش: این مواد میتوانند عضلات گلو را شل کنند و علائم آپنه خواب را بدتر کنند.
- تغییر وضعیت خواب: خوابیدن به پشت ممکن است زبان و کام نرم را به سمت گلو هدایت کند و مسیر تنفسی را مسدود سازد. خوابیدن به پهلو یا استفاده از روشهایی برای جلوگیری از خوابیدن به پشت مفید است.
- ترک سیگار: سیگار کشیدن میتواند آپنه خواب را تشدید کند، بنابراین ترک آن بسیار مفید است.
سوالات متداول
-
آیا آپنه خواب میتواند حافظه را مختل کند؟ بله، آپنه خواب میتواند به دلیل کاهش اکسیژنرسانی به مغز، حافظه فرد را مختل کند. علاوه بر آن، اختلال در خواب و خوابآلودگی روزانه نیز میتواند مشکلات حافظه و تمرکز ایجاد کند.
-
آیا آپنه خواب میتواند باعث زوال عقل زودرس شود؟ بله، تحقیقات نشان دادهاند که افراد مبتلا به آپنه خواب به طور معمول زوال شناختی را تا 10 سال زودتر از افراد سالم تجربه میکنند.
-
آیا زوال عقل ناشی از آپنه خواب قابل برگشت است؟ برخی از تغییرات مغزی که به دلیل آپنه خواب ایجاد میشوند، ممکن است برگشتپذیر باشند. تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری شانس بهبود زوال شناختی را افزایش میدهد.
-
بدترین عواقب آپنه خواب چیست؟ در صورت عدم درمان آپنه خواب، خطر ابتلا به مشکلات جدی همچون فشار خون بالا، بیماری قلبی، حمله قلبی، سکته مغزی و حتی مرگ وجود دارد.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
source