هتروکرومیا ناشی از افزایش یا کاهش رنگدانه در عنبیه چشم است.

به گزارش خط سلامت رنگ چشم به میزان رنگدانه‌ای به نام ملانین بستگی دارد؛ چشم‌های قهوه‌ای سرشار از ملانین هستند، در حالی که چشم‌های آبی نشان‌دهنده کمبود آن هستند. در ادامه  با این پدیده و علل بروز آشنا بیشتر آشنا می شوید.

علل اصلی بروز هتروکرومیا

علل اصلی بروز هتروکرومیا یا دو چشم با رنگ متفاوت به شرح زیر است:

ژنتیک: رنگ چشم تحت تأثیر ژن‌ها قرار دارد و تغییرات در این ژن‌ها می‌تواند منجر به هتروکرومیا شود. ژن‌های اصلی که رنگ چشم را تعیین می‌کنند، عبارتند از EYCL3 (برای رنگ قهوه‌ای/آبی) و EYCL1 (برای رنگ سبز/آبی). تغییرات یا جهش‌های در این ژن‌ها می‌تواند باعث ایجاد تفاوت رنگ در چشم‌ها شود.

تروما و آسیب: آسیب به چشم‌ها، چه در زمان تولد و چه در اثر حوادث بعدی، می‌تواند باعث تغییر رنگ در یک یا هر دو چشم شود. این نوع هتروکرومیا به دلیل آسیب به سلول‌های رنگدانه‌ای در عنبیه ایجاد می‌شود.

خال‌های رنگدانه‌ای مادرزادی: برخی افراد ممکن است خال‌های رنگی در عنبیه خود داشته باشند که باعث تفاوت رنگ در چشم‌ها می‌شود. این خال‌ها معمولاً مادرزادی هستند و می‌توانند در نتیجه تولید متفاوت رنگدانه‌ها در بخش‌های مختلف عنبیه ایجاد شوند.

داروها: برخی داروها، به ویژه داروهایی که در درمان گلوکوم (فشار چشم) استفاده می‌شوند، می‌توانند باعث تغییر رنگ چشم‌ها شوند. این داروها می‌توانند بر روی میزان تولید ملانین و رنگدانه‌های عنبیه تأثیر بگذارند.

سندرم‌ها و اختلالات ژنتیکی: برخی اختلالات ژنتیکی مانند سندرم Waardenburg می‌توانند باعث بروز هتروکرومیا شوند. این اختلالات معمولاً با مشکلات دیگری مانند اختلالات شنوایی و تغییرات رنگدانه‌ای در پوست، مو و چشم‌ها همراه هستند.

این عوامل می‌توانند به طور مستقل یا ترکیبی باعث بروز هتروکرومیا شوند و ظاهر چشم‌ها را به گونه‌ای تغییر دهند که در یک فرد دو چشم با رنگ‌های مختلف مشاهده شود.

آیا هتروکرومیا بر بینایی تاثیر می گذراد؟

در بیشتر موارد، هتروکرومیا یا دو چشم با رنگ متفاوت تأثیری بر بینایی ندارد. این ویژگی معمولاً فقط به ظاهر چشم‌ها مربوط است و فرد ممکن است بینایی طبیعی و سالمی داشته باشد. با این حال، در برخی شرایط خاص، هتروکرومیا می‌تواند با مشکلات دیگر مرتبط باشد که بر بینایی تأثیر می‌گذارد.

برخی از این شرایط عبارتند از:

سندرم‌ها و اختلالات ژنتیکی: در برخی از اختلالات ژنتیکی که باعث هتروکرومیا می‌شوند (مانند سندرم Waardenburg)، علاوه بر تغییر رنگ چشم‌ها، مشکلات شنوایی و در برخی موارد، مشکلات بینایی مانند اختلالات چشمی یا کاهش شنوایی عصبی نیز مشاهده می‌شود. بنابراین، در چنین شرایطی، هتروکرومیا ممکن است با مشکلات بینایی همراه باشد.

آسیب یا تروما: اگر هتروکرومیا به دلیل آسیب به چشم ایجاد شود، احتمالاً این آسیب می‌تواند بر بینایی تأثیر بگذارد. در این صورت، آسیب به عنبیه یا سایر بخش‌های چشم ممکن است منجر به مشکلات بینایی مانند تاری دید یا حساسیت به نور شود.

بیماری‌های چشمی: در برخی موارد، هتروکرومیا می‌تواند ناشی از بیماری‌هایی مانند گلوکوم باشد که بر فشار داخل چشم تأثیر می‌گذارد. این بیماری می‌تواند به بینایی آسیب بزند و در صورت عدم درمان، منجر به نابینایی شود.

در صورتی که هتروکرومیا با مشکلات دیگر چشمی یا علائمی مانند کاهش دید، درد، یا حساسیت به نور همراه باشد، توصیه می‌شود که فرد به پزشک چشم‌پزشک مراجعه کند تا علت اصلی بررسی و درمان شود.

درمان هتروکرومیا

در بیشتر موارد، هتروکرومیا نیازی به درمان ندارد، زیرا این وضعیت معمولاً بی‌ضرر است و تأثیری بر سلامت عمومی یا بینایی ندارد. اما در صورتی که هتروکرومیا ناشی از یک مشکل پزشکی یا اختلال ژنتیکی باشد، درمان ممکن است بسته به علت آن متفاوت باشد.

در اینجا چند درمان ممکن برای هتروکرومیا آورده شده است:

درمان علت زمینه‌ای

اگر هتروکرومیا ناشی از یک بیماری خاص باشد، مانند گلوکوم، آسیب چشمی، یا سندرم‌های ژنتیکی، درمان باید بر روی بیماری اصلی متمرکز باشد. برای مثال، درمان گلوکوم می‌تواند شامل استفاده از داروهای چشمی برای کنترل فشار داخل چشم باشد، و در این صورت درمان ممکن است به پیشگیری از مشکلات بینایی کمک کند.

جراحی یا داروهای تجویزی

اگر هتروکرومیا ناشی از آسیب به چشم باشد، در برخی موارد جراحی یا درمان‌های دارویی ممکن است برای بهبود وضعیت چشم یا ترمیم آسیب انجام شود. این اقدامات معمولاً به کاهش علائم و بهبود ظاهر چشم کمک می‌کنند.

استفاده از لنزهای رنگی

برای افرادی که هتروکرومیا را به عنوان یک ویژگی ظاهری می‌خواهند اصلاح کنند، می‌توان از لنزهای رنگی استفاده کرد. این لنزها می‌توانند رنگ چشم‌ها را به طور موقت تغییر دهند و به فرد این امکان را می‌دهند که چشم‌های مشابهی داشته باشد.

مراقبت‌های پزشکی و مشاوره ژنتیکی: در صورتی که هتروکرومیا به علت یک اختلال ژنتیکی مانند سندرم Waardenburg یا سایر شرایط مشابه باشد، مشاوره ژنتیکی ممکن است برای ارزیابی خطرات و بررسی احتمال بروز مشکلات دیگر در سایر اعضای خانواده مفید باشد. در برخی موارد، مراقبت‌های پزشکی برای کنترل علائم دیگر یا پیشگیری از مشکلات مربوط به بینایی یا شنوایی ممکن است لازم باشد.

در نهایت، درمان هتروکرومیا بستگی به علت آن دارد. در بیشتر مواقع، اگر هتروکرومیا هیچ مشکلی برای بینایی یا سلامت عمومی ایجاد نکند، نیازی به درمان نیست. اما در صورتی که این وضعیت با علائم دیگری همراه باشد، مراجعه به پزشک برای ارزیابی و درمان توصیه می‌شود.

برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.

تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است