وی افزود: در حوزه تهدیدات زیستی هم بیماریهای طبیعی را داریم که جهشهای مولکولی یا ویروسی و یا تغییرات اقلیمی موجب آن میشوند. عنصر دوم مداخلات انسانی در حوزه زیستی است که انسانها با مداخلات ژنتیک سعی میکنند نوعی از ویروس را بسازند که به اهداف خود برسند. بعد از کرونا تعریف جنگ زیستی نیز تغییر کرده است.
جلالی ادامه داد: برخلاف آنچه فکر میکردیم که تهدیدات زیستی تنها به سلامت مربوطند، کرونا نشان داد امنیت، اقتصاد مسائل اجتماعی و غیره نیز میتوانند از تهدیدات زیستی متضرر شوند.اینکه بتوانیم تشخیص دهیم که منشا کیست و کجاست نیازمند ساز و کارهای زیرساختی است. متأسفانه کشور ما در این زمینه عقبماندگی دارند.در کرونا نتوانستیم هیچ سویهای را در داخل کشور شناسایی کنیم. این نشان میدهد در حوزه شناسایی دچار مشکل هستیم.
وی افزود: اندیشمندان زیستی درمورد اینکه آیا کرونا تکرار خواهد شد صحبت میکنند. در نشست امنیتی مونیخ بیل گیتس از نزدیکی پاندمی سخن گفت و توصیه کرد ذخیره دارو و محصولات مراقبتی را تهیه کنیم و پیشنهاد داد آمادگی را در حد ارتش در هنگام حمله افزایش دهیم.امروز نیز جامعه جهانی متمرکز است بر اینکه دنیا یک پاندمی پیش رو دارد که باید برای آن آماده باشد. ویژگیهایی که برای آن بیان میشود یک بیماری تنفسی مشترک بین انسان و دام است که مرگآوری آن چندبرابر کرونا است و از کشورهای جهانی خواسته میشود که برای آن آماده باشند.پس تهدیدی پیش رو داریم که ویژگیهایی از آن بیان شده و بخشی از آن ناشناخته است.در کرونا ضعفهایی داشتیم که باید در اپیدمی بعدی آن را برطرف کنیم.
سردار جلالی تاکید کرد: اولین نظام پیشبینی و تشخیص پیشدستانه است که باید سیستم دیدهبانی سلامت قادر باشد بیماری را قبل از جان باختن بیمار کشف کند.نکته دوم کنترل بیماریها است که بتوان به سرعت هر تحولی را تشخیص داد و مراقبت کرد که در کرونا در این حوزه نیز ضعف داشتیم.نظام آموزشی و تشخیصی نکته سوم است که چهار سطح ایمنی در حوزه نظام آزمایشگاهی داریم که سطح ۳ و ۴ برای بیماریهای خطرناک منتقل شونده از هوا است.
وی با تاکید بر اینکه رویکردهای مقابله با تهدید زیستی نیز موضوع مهمی است، گفت: سند راهبردی پدافند زیستی وزارت بهداشتی در زمان کرونا مورد استفاده قرار نگرفت و رویکرد درمانی جایگزین رویکرد بهداشتی شد.در اسفند ۹۸ وزارت بهداشت بر درمان اصرار داشت و فاقد راهبرد مشخص بودیم.الان که فرصت داریم باید راهبردهای مقابله با تهدید زیستی را بشناسیم.در جلسات تصمیمگیری زمان کرونا یک طرف میز بهداشت و درمان و طرف دیگر نیز اقتصادی بود. یک طرف موافق تعطیلی و دیگری مخالف آن بود.رویکرد ما اگر در زمان پدیدهای مشابه کرونا بهداشتمحور است باید زیرساخت اقتصادی نیز فراهم باشد.در زمان کرونا میگفتند که قرنطینه برای گذشته است و به قرنطینه توجه لازم نشد.ما نیازمند بازتعریف الگویی هستیم که در صورت اپیدمی اقتصاد صدمه نبیند.
سردار جلالی گفت: چطور در بیمارستان آلوده، پزشک و پرستار کار خود را انجام میدهد؟ باید بتوانیم مراکزی مانند رستوران را در زمان اپیدمی فعال نگه داریم. باید این ضعف اساسی و اشکال خود را تا زمان حادثه رفع کنیم.همه دنیا در زمان پاندمی از ظرفیتهای دفاع استفاده میکنند. اما وزارت بهداشت ما نتوانست از ظرفیت دفاعی استفاده کند.این نشان میدهد ما فاقد طرح در این زمینه هستیم.همه ظرفیتهای ملی باید بسیج و اصلاح شود و به میان بیاید.
وی با بیان اینکه خستگی کادر بهداشتی نیز یکی از مسائل مهم است، گفت: ما نیازمند ایجاد یک سازوکار نیروی بهداشتی در پاندمی هستیم.در مصوبه پدافند زیستی پیشبینی کردهایم که یگانی برای زمان اپیدمی ساخته شود تا بتواند چرخش نیروی انسانی را تامین کند.نظام واکنشسازی دچار خدشه است و هنوز نمیدانیم کدام بخش خصوصی و کدام دولتی است. هرچند زیرساختهای ساخت واکسن تامین شده اما نیازمند بهروزرسانی هستیم.واکسنسازی کاری حاکمیتی و نه اقتصادی است.
سردار جلالی گفت: کشور دارای ذخیره استراتژیک اقلام ضروری است. اگر برداشت جهانی این است که ما دچار اپیدمی خواهیم شد باید ذخیره اقلام بهداشتی داشته باشیم.موضوع مرزبانی زیستی یک موضوع استراتژیک و مهم است. نقل و انتقال مسافر میتواند در کمتر از ۲۴ ساعت بیماری را به کشور وارد کند.ما یک نظام مرزبانی زیستی را تهیه کردیم و در سال ۹۶ در فرودگاه امام خمینی آن را پیاده کردیم.وقتی ۹۸ درگیر شدیم دیدیم همچنان در اجرا مشکل داریم و این نظام باید بازمهندسی و اصلاح شود و آمادگیهای خود را افزایش دهیم.اینکه تهدید آینده وجود دارد حتمی است اما ویژگیهای آن دقیق نیست. پیشبینیهایی شده، پس باید به سمت آمادگی حرکت کنیم. تجربه کرونا باید تابلوی پیش روی ما باشد.پیشبینی سازمان بهداشت جهانی بین ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷ است. یعنی حدود یک سال فرصت برای آمادگی داریم.
source